czwartek, 13 sierpnia 2020 r. Dzisiaj imieniny: Diany, Hipolita, Kasjusza

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Końskowola

Image

Informacje

Gmina Końskowola (zobacz na mapie) znajduje się w pow. puławskim, woj. lubelskie.

Usytuowanie Gminy Końskowola na trasie Radom - Lublin, oraz Lublin - Warszawa daje duże możliwości potencjalnym inwestorom. Odległość od Lublina to zaledwie 43 kilometry, od Warszawy - 120 kilometrów. Końskowola leży kilkanaście kilometrów od Kazimierza Dolnego nad Wisłą, a część terytorium gminy znajduje się w otulinie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego.

Pierwszą wzmianką o Końskowoli jest zapis Jana Długosza, dotyczący Piotra Wysza, spowiednika królowej Jadwigi, który w 1389 roku ufundował tu kościół oraz szkołę. Założycielem Końskowoli  był Dziersław z Konina, upamiętniony przez Długosza jako rycerz, który przed bitwą pod Grunwaldem jako drugi przyniósł królowi Jagielle wiadomość o zbliżających się wojskach krzyżackich.

Po jego śmierci około 1490 roku jego dobra stały się własnością Tęczyńskich.

Andrzej Tęczyński, jako jeden z największych możnowładców w Koronie, był bowiem wojewodą lubelskim a później kasztelanem krakowskim a więc pierwszym senatorem, zadbał o rozwój swojej siedziby. 8 czerwca 1532 roku uzyskał z rąk Zygmunta Starego przyrzeczenie nadania praw miejskich dla Końskowoli. Miasto zostało urządzone na kształt włoski. Prostokątny rynek zamykał kościół, nowo konsekrowany w 1545 roku, pod rozszerzonym wezwaniem Znalezienia Krzyża Św. i św. Andrzeja Apostoła. Po śmierci w 1561 roku Andrzeja Tęczyńskiego, właścicielem rodzinnego miasta został jego syn Andrzej, wojewoda bełski, a później jego syn, wojewoda lubelski Gabriel. Za jego życia konsekrowano (1613 r.) nowo wymurowany kościół szpitalny pod wezwaniem św. Anny, wybudowany w stylu lubelskim. W roku 1617 po śmierci Gabriela, Końskowola przeszła w ręce księcia Krzysztofa Zbaraskiego.

Miasto zostało wykupione przez Jana Tęczyńskiego, a po jego śmierci przeszło na Daniłłowiczów i później Opalińskich, by w końcu stać się własnością Lubomirskich. Książe Stanisław Herakliusz Lubomirski, marszałek wielki koronny, ustanowił w Końskowoli siedzibę administracji swoich dóbr nadwiślańskich. Miasto szczególnie upodobała sobie jego żona, Zofia z Opalińskich. Dzięki jej fundacji Tylman z Gameren, który dla jej męża budował pałac w Puławach, zajął się przebudową kościoła parafialnego. Niestety w czasie trwania prac księżna zmarła.

 

Strona główna | Gmina Końskowola |

Gmina Końskowola - wizualizacja
Droga międzynarodowa Lublin - Radom przebiega przez Końskowolę. Ma to również złe strony, bo powoduje drgania, które źle wpływają na cenne zabytki. Wkrótce powstanie obwodnica, która rozwiąże te problemy. Teraz za to można podziwiać najcenniejsze zabytki: Kościół farny p.w. Znalezienia Krzyża Św. i Św. Andrzeja Apostoła oraz Kościół szpitalny p.w. św. Anny. Tuż za Końskowolą zaczynają się piękne krajobrazy, jakie można spotkać również w okolicach Kazimierza Dolnego.
         
 

     Końskowola jest miejscowością ze wspaniałą historią, ale żyje współczesnością. Budynki szkolne są bardzo nowoczesne, jest tu hala sportowa i nowy stadion. Na ulicach jest wiele młodzieży a przyrost naturalny systematycznie się zwiększa, co dzisiaj jest dość rzadkim zjawiskiem.
       
  

Współczesna Końskowola.

 

Historia i kultura
 
 

Najciekawszą pamiątką po wspaniałej przeszłości Końskowoli jest kościół, zwany farą końskowolską. Obecny kształt świątyni powstał w 1621 r. Kościół ufundowany został w połowie XVI w. przez Andrzeja Tęczyńskiego, wojewodę lubelskiego i kasztelana krakowskiego. Relikty murowanego, XV wiecznego kościoła znaleziono maju 2010 r., w trakcie projektu odnowy świątyni. Przebudowa, zlecona ok. 1670 r. przez marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, prowadzona przez Tylmana z Gameren, nadała kościołowi bryłę trójnawowej bazyliki. Kolejna przebudowa, prowadzona w I połowie XVIII w. z inicjatywy Elżbiety Sieniawskiej i następnie Augusta Czartoryskiego oraz jego żony Zofii z Sieniawskich nadała świątyni obecny kształt.
Dzwonnica została ufundowana w latach siedemdziesiątych XVIII wieku przez Augusta Aleksandra księcia Czartoryskiego. Została ona spalona w 1915 r., w czasie wycofywania się armii rosyjskiej. W latach dwudziestych XX wieku przywrócono ją do pierwotnego wyglądu.




 
Fara w Końskowoli jest piękną świątynią, szczytowym osiągnięciem stylu w architekturze zwanym "renesansem lubelskim". Obecnie (czerwiec 2011 r.) jest w remoncie, i nie można jej zaprezentować w pełnej krasie. Można za to podziwiać wspaniałe nagrobki, z jakich słynie końskowolska świątynia. W Kaplicy Lubomirskich jest nagrobek Zofii z Opalińskich księżnej Lubomirskiej, wykonany wg projektu Tylmana z Gameren. W krypcie pod kaplicą umiejscowiony jest sarkofag z czarnego marmuru, kryjący ciało księżnej.
W krypcie pólnocnej znajduje się sarkofag opatrzony rzeźbą personifikującą Vanitas - Marność Życia. To wyjatkowy nagrobek, jedyny taki w Polsce. Rzeźba jest wykonana z wyjątkową precyzją. Napis na otwartej księdze to fragment psalmu głoszący "Omnia Ossa mea dicent Domine Quis Similis Tibi" - " wszyskie kości moje mówią: Panie, któż podobny do Ciebie".


 
 
 

 
 
Drugim ważnym zabytkiem Końskowoli jest kościół św. Anny. Obecnie istniejący, wybudowany w stylu architektonicznym nazywanym "renesansem lubelskim", został konsekrowany w 1613 r. Murowana, niewielka świątynia otrzymała bogaty program dekoracyjny. Zasadnicze znaczenie dla rekonstrukcji funkcji kościoła ma jednak empora zachodnia oraz dwuizbowe lokum położone nad zakrystią. Obie izby wyposażono w bogatą (dobrze zachowaną) polichromię ścian i sklepień.
Podstawowym akcentem jest manierystyczny ołtarz główny z 1618 roku. Klęcząca postać u stóp Świętej Rodziny identyfikowana jest z księdzem Stanisławem z Zalesia Lisowiczem - proboszczem końskowolskim, zmarłym ok. 1634 r.    


Szpital w Końskowoli powstał z inicjatywy Tęczyńskich już w XVI w. Na 1 zdj. z lewej budynek szpitalny przy kościele św. Anny z XVIII w., prawdopodobnie fundacji Czartoryskich.
Dwór Tęczyńskich (zdj. 2 z lewej), powstał w poł. XVI w. Budowla wyraźnie o charakterze obronnym. Dziś znajduje się w nim plebania.
Budynek najstarszej szkoły w Końskowoli (zdj. środk.) pięknie wyremontowany, teraz mieści się w nim
Środowiskowy Dom Samopomocy.
Rynek jest śladem po XVI wiecznym założeniu architektonicznym miasta. W centrum Rynku posadowiony został Ratusz, wybudowany w 1775 r. z fundacji Aleksandra Augusta księcia Czartoryskiego we wczesnym stylu klasycystycznym.



Las Stocki. Pomnik poświęcony śmierci poakowskim partyzantom poległym w bitwie,
jaką stoczyli z przeważającymi oddziałami NKWD, UB i MO. Dokładny opis bitwy i jej bohaterowie na zdj. 3 i 4.

Jak wyglądała Końskowola dawniej można zobaczyć tutaj

 

Turystyka
 

Położenie części gminy Końskowola w otulinie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego określa charakter tych pejzaży. Pagórkowate tereny, wąwozy i liczne oczka wodne  czynią tereny gminy wyjątkowo malowniczymi. Popularną formą turystyki jest wędkarstwo.


Dzięki unikalnemu krajobrazowi - jest to wymarzone miejsce na wycieczki piesze, rowerowe i kajakowe. W miejscowości Ruda powstała stanica, a na rzece Kurówka budowana jest przystań kajakowa. W Lesie Stockim jest zadaszona wiata, miejsce na ognisko i leśny parking. Powstają pierwsze gospodarstwa agroturystyczne. Dodatkową atrakcją jest oddalony o 12 km Kazimierz.

 

Perspektywy rozwoju

Gmina Końskowola jest typową gminą rolniczą, ale wyróżnia ją ponad 200 letnia tradycja szkółkarstwa. To Izabela Czartoryska w 1804 r. sprowadziła pierwszych ogrodników z Włoch i zakładała tu ogrody.  Można powiedzieć, że przetrwały one w różnej postaci do dzisiaj. Niektóre szkółki skutecznie rywalizują nawet z podobnymi w Holandii. Na tej tradycji powstał również Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, który ma swą siedzibę właśnie w Końskowoli.
Gmina Końskowola wyróżnia się wysokim rozwojem infrastruktury technicznej spośród gmin regionu lubelskiego. Dysponuje pełną siecią telefoniczną, gaz przewodowy dociera aż do 15 z 16 sołectw. Sieć dróg gminnych, ciągle rozbudowywana, w tym także przy wykorzystaniu funduszy unijnych, łączy wsie  gminy z drogami krajowymi Radom-Lublin i Lublin-Warszawa. Gmina Końskowola położona jest przy trasie kolejowej Warszawa-Lublin-Dorohusk i dalej na Wschód, oraz w pobliżu wielkiego węzła kolejowego w Dęblinie.

Filmy o Gminie Końskowola

 

 

 

"Między tradycją a współczesnością"
- film promocyjny o Gminie Końskowola   



Festyn w Końskowoli z okazji 480 -lecia nadania praw miejskich
cz. 1



Festyn w Końskowoli z okazji 480 -lecia nadania praw miejskich
cz. 2