środa, 22 maja 2019 r. Dzisiaj imieniny: Heleny, Wiesławy, Romy

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Komarów - Osada

Image

Informacje

 

Gmina Komarów-Osada licząca 122,79 km2 i ok. 5700 mieszkańców położona jest w części południowo wschodniej województwa lubelskiego. Wchodzi w skład powiatu zamojskiego i jest podzielona na 26 sołectw.

Gmina Komarów-Osada położona jest w obrębie trzech jednostek fizjograficznych niższego rzędu: Grzędy Sokalskiej, Kotliny Hrubieszowskiej i Padołu Zamojskiego. Grzęda Sokalska i Kotlina Hrubieszowska wchodzą w skład Wyżyny Zachodniowołyńskiej. Część północno-zachodnia gminy, leży w obrębie Padołu Zamojskiego i wchodzi w skład Wyżyny Lubelskiej. Rzeźba terenu jest równinna i raczej jednostajna w obrębie Kotliny Hrubieszowskiej i Padołu Zamojskiego, lecz bardzo pofałdowana, tworząca liczne garby terenowe na terenie Grzędy Sokalskiej.

Najstarsza wzmianka źródłowa o Komarowie pochodzi z 1435 roku, kiedy Wieś Komarów stanowiąca własność dziedzica Wawrzyńca, została włączona do erygowanej wówczas parafii w Łabuniach. 
Wieś jednak powstała wcześniej i była lokowana na prawie magdeburskim. W 1578 roku Komarów, zwany wówczas Komorowem był majętnością rozdrobnioną, należącą do siedmiu Komorowskich, Wołkowiskiego, Zamoischkiego i Melcherowiczów.
W 1868 roku Komarów został pozbawiony praw miejskich. W 1872 roku nastąpiła parcelacja dóbr komarowskich, ziemie dworską wykupili przeważnie koloniści z Galicji.

Gmina Komarów-Osada zapisała się także w najnowszej historii.

Na polach Wolicy Śniatyckiej w 1920 roku rozegrała się ostatnia, a jednocześnie największa w XX wieku bitwa kawalerii polskiej, stoczona przez ułanów 1 Dywizji Jazdy pułkownika Juliusza Rómmla i 1 Armii Konnej generała Siemiona Budionnego. Walczące strony stoczyły ją w szyku konnym z użyciem broni białej. Bitwa zakończyła się sukcesem strony polskiej i przeszła do historii jako bitwa pod Komarowem.

W latach okupacji niemieckiej mieszkańcy Komarowa i gminy podjęli walkę z najeźdźcą. Została utworzona placówka Związku Walki Zbrojnej. Komarowskie wsie dotknęły liczne wysiedlenia, dużą grupę ludności spotkał los nieznany, wiele dzieci podzieliło los Dzieci Zamojszczyzny.W 1942 r. Osada została spacyfikowana i zasiedlona kolonistami niemieckimi. W tym też roku Niemcy przeprowadzili na terenie Komarowa akcję skierowaną przeciwko ludności narodowości żydowskiej.

W latach 1918-1975 Ziemia Komarowska należała do powiatu tomaszowskiego. Po reformie w 1975 roku znalazła się w granicach nowo utworzonego województwa zamojskiego, zaś od stycznia 1999 roku wchodzi w skład powiatu zamojskiego województwo lubelskie.

Strona główna | Komarów Osada |

Gmina Komarów - Osada

- wizualizacja
 
Gmina Komarów - Osada leży na skraju Grzędy Sokalskiej i to nadaje jej niezwykle malowniczego charakteru (fot. 1 i 2). Pierwsze wzmianki o Komarowie-Osadzie pochodzą z I połowy XV wieku. Należał on wtedy do Wawrzyńca z Komorowa. Nieznana jest data uzyskania praw miejskich, jednak wiadomo, że posiadał je w XVIII wieku, kiedy to należał do rodziny Mierów. Kościół (fot. 3 i 4), który wyraźnie dominuje nad pejzażem Komarowa powstał w 1911 r. Ostatnio Gmina Komarów - Osada uczestniczy w dużym projekcie historyczno - turystycznym Gotania, który w dużym stopniu przyczyni się do rozwoju turystyki w tym regionie (fot. 5).



Dzisiaj Komarów - Osada to coraz bardziej nowoczesna miejscowość. Siedziba Urzędu Gminy (fot. 1) stała się symbolem ostatnich przemian. Nowoczesny budynek szkoły sąsiaduje ze starą, ostatnio gruntownie odremontowaną kapliczką (fot. 2). Gminny Ośrodek Zdrowia w Komarowie - Osadzie (fot. 3) oddany do użytku w 2011 r. jest również przykładem ostatnich zmian na polskiej wsi.
Gmina Komarów - Osada to również ciekawa historia. Zabytkowy kościół w Zubowicach (fot. 4), który wcześniej był cerkwią unicką. Niewątpliwie Komarów - Osada kojarzy się ze zwycięską bitwą z 1920 r., w której starły się armie konne Budionnego i gen. Rómla. Na fot. 5 - brama wejściowa do miejsca upamiętniającego bitwę.

Historia i kultura Gminy Komarów - Osada

 

 
Pierwszą świątynią rzymskokatolicką w Komarowie była drewniana kaplica wzniesiona w 1752 r., z fundacji Jana Miera, starosty tyszowieckiego. Obecny kościół wzniesiony w latach: 1904-11 wg projektu archidiec. Kazimierza Skórewicza. Uszkodzony w czasie działań wojennych w latach: 1939 - 44, odnawiany w latach 1944-5. Neogotycki, trzynawowy. Murowany z cegły, kryty blachą miedzianą.
 Przed kościołem pomnik jazdy polskiej (fot. 5).


 
Duże wrażenie robi nawa główna (fot. 1). Ołtarz główny barokowy z pocz. XVIII w., przeniesiony z kościoła reformatów w Zamościu, uzupełniony po zniszczeniach z 1939 r. (fot. 2). W ołtarzu późnobarokowy krucyfiks z 2. poł. w. XVIII, pochodzący z kościoła pobernardyńskiego w Radecznicy. Powyżej krucyfiksu obraz z malowanymi postaciami Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty oraz przedstawieniem Jerozolimy w tle. (fot. 3). W kościele jest też figurka Matki Bożej (fot. 4).
Ciekawym elementem wyposażenia kościoła są piękne witraże, przedstawiające ważne wydarzenia i postacie z historii kościoła i historii Polski. Na fot. 5 - witraż przedstawiający słynną bitwę pod Komarowem.



Przy kościele jest ciekawy cmentarz położony wysoko na wzgórzu (fot. 1). Warto też zwrócić uwagę na zabytkową kapliczkę na cmentarzu (fot. 2).
Z dużym pietyzmem zostały odremontowane trzy zabytkowe kapliczki: w Tomaszówce (fot. 3),  w Komarowie - Wsi (fot. 4) i w Komarowie - Osadzie (fot. 5).


Na terenie gminy jest wiele ciekawych śladów dawnego budownictwa. Fot. 1 - zabytkowa plebania z XIX w. w Dubie, która jest fragmentem dawnego zespołu dworskiego. Fragmenty zwartej zabudowy z zabytkowymi domami (fot. 2, 3 i 4). W centrum jest pomnik poświęcony ofiarom II wojny światowej (fot. 5).


Zubowice. Dawna cerkiew greckokatolicka, pw. Michała Archanioła, obecnie kościół rzymskokatolicki (fot. 1, 2 i 3). Wg tradycji wzniesiony w w. XVII, prawdopodobnie pochodzi jednak z w. XVIII (może z r. 1777). Ok. r. 1870 zamieniony na cerkiew prawosławną, od r. 1918 kościół parafii rzymskokatolickiej.
Kościół w Dubie (fot. 4 i 5). Parafia erygowana już w 1544 r. a kościół obecnie istniejący, pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Marii Magdaleny, został wybudowany w 1778 r.


Kościół Przemienienia Pańskiego w Śniatyczach (fot. 1). Wzniesiony w 1838 jako cerkiew unicka, o czym świadczy ciekawa inskrypcja (fot. 2). Następnie od 1875 do 1918 był świątynią prawosławną.  Z tego okresu są groby w sąsiedztwie świątyni (fot. 3 i 4). W Śniatyczach jest też odrestaurowany cmentarz prawosławny (fot. 5). Warto dodać, że w Śniatyczach urodził się  Metropolita Sawa (Michał Hrycuniak), zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce.


Krzyże przydrożne i kapliczki tej ziemi. Stawiane w różnych miejscach, w różnych czasach - trwają niezmiennie i swiadczą o duchowości mieszkańców tej ziemi.


W Gminie Komarów - Osada oprócz dbałośći o ślady historii rozwija się również kultura związana z życiem mieszkańców tej ziemi. Powstają nowe świetlice, jak np. ta w Janówce (fot. 5).
Najbardziej znanym wydarzeniem w historii Gminy Komarów - Osada jest bitwa z 1920 r, znana jako ostatnia wielka bitwa z użyciem konnicy. Wojsko polskie pod dowództwem pułkownika Juliusza Rómla pokonało armię konną Siemiona Budionnego. Bitwa odbyła się w miejscowości Wolica Śniatycka, ale przeszła do historii jako "bitwa pod Komarowem". Fot. 2, 3 i 4 - kurhan i groby poległych ułanów. Fot. 5 - miejsce, w którym rozegrała się bitwa. Warto dodać, że również w tym miejscu kręcone były sceny do filmu "1920 - Bitwa Warszawska".

 

Turystyka w Gminie Komarów - Osada

 

 
Tereny Gminy Komarów - Osada, które leżą na Grzędzie Sokalskiej charakteryzują się dużą falistością. W połączeniu z piękną, nieskażoną przyrodą stwarza to doskonałe warunki do rozwoju wrzechstronnej turystyki. Jazda konną, rajdy piesze i  rowerowe, szybko rozwijający się nordic walking, czyli spacer z kijami - oto kierunki rozwoju turystyki  w Gminie Komarów - Osada.



Dodatkową atrakcją dla turystów są wąwozy lessowe (fot. 1 i 2), źródełka (fot. 3), a także stawy w Dubie (fot. 4). Ciekawym atutem dla turystów mogą też być charakterystyczne zabudowy wiejskie z nieodłącznymi kapliczkami (fot. 5).



Największą atrakcją Gminy Komarów - Osada są krajobrazy. Można tu spotkać malownicze stawy, np. w Sworyczowie (fot. 3) i łąki (fot. 1 i 2), a także mocno pofałdowane tereny Grzędy Sokalskiej, z wyjątkowo malowniczymi drogami (fot. 4 i 5).

Perspektywy rozwoju Gminy Komarów - Osada

 

 

 
Gmina Komarów - Osada jest gminą typowo rolniczą, a produkcja  skierowana jest na uprawę zbóż, roślin okopowych oraz warzyw. Przemiany społeczne z ostatnich lat, a szczególnie działanie samorządu, nie ominęły także tej gminy. Świadczy o tym  wygląd centrum Komarowa (fot. 1, 2 i 3). Działają nowoczesne szkoły z halami sportowymi (fot. 4 - szkoła w Komarowie - Osadzie) a młodzież ma do dyspozycji nowoczesne boiska sportowe (fot. 5).




Duże, pozytywne zmiany dają się również odczuć poza miejscowością, w której jest siedziba gminy. Katalizatorem tych zmian są powstające świetlice wiejskie. Ostatnio takie świetlice powstały w Wolicy Brzozowej (fot. 1), Dubie (fot. 2), Zubowicach (fot. 3), Janówce (fot. 4) i Wolicy Śniatyckiej (fot. 5).


Świetlica powstała też w Komarowie Wsi (fot. 1).  W gminie jest też wiele nowoczesnych sklepów i budynków użyteczności publicznej (fot. 2), dobrze rozwinięta sieć dróg z komunikacją publiczną (fot. 3), a także system wodociągów i kanalizacji z nowoczesnym ujęciem wody (fot. 4). Oprócz podstawowej produkcji rolniczej rozwija się też pszczelarstwo (fot. 5). Wszystko to sprawia, że warunki życia mieszkańców systematycznie poprawiają się.