niedziela, 17 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Antoniego, Jana, Sabiniana

Polska prowincja

Dzierzkowice

Image

Informacje

Gmina o charakterze rolniczym w Powiecie Kraśnickim, w województwie lubelskim. Gmina Dzierzkowice zajmuje powierzchnię 86,8 km², co stanowi 1,3% powierzchni województwa. Mieszka tu ok. 5,5 tys. osób.

W granicach gminy Dzierzkowice (zobacz na mapie) znajduje się 14 miejscowości: Dzierzkowice Zastawie, Dzierzkowice Wola, Dzierzkowice Podwody, Dzierzkowice Góry, Ludmiłówka, Terpentyna, Dębina, Krzywie, Wyżnica, Wyżnica Kolonia, Sosnowa Wola, Wyżnianka Kolonia, Wyżnianka, Dzierzkowice Rynek.

 


 

 

Gmina Dzierzkowice - wizualizacja

 


Wieś istniała już na początku XIII wieku. Założycielem (w 1326 r.) miał być Dzierżysław (Dzierżek), od którego pochodzi nazwa miejscowości. 13 lipca 1405 roku Dzierzkowice lokowane były na prawie magdeburskim (średzkim) przez króla Władysława Jagiełłę.


 






Istniał tu kiedyś zamek - wzniesiony prawdopodobnie za Kazimierza Wielkiego, który był siedzibą starostwa urzędowskiego obejmującego: Urzędów, Dzierzkowice i Księżomierz (klucz dóbr królewskich). Na fot. 2, 3 i 4 z lewej wzgórze, na którym kiedyś było grodzisko, a później stał zamek. Przy zamku istniał dwór zbudowany z drewna. Dzięki opiece władców polskich w XV i XVI wieku Dzierzkowice notowały swój największy rozwój. Tutejszy folwark należał do najbardziej rozwiniętych w królewszczyznach Lubelszczyzny. Szczególnie dobrze rozwinięte było młynarstwo, bartnictwo, budownictwo, gospodarka hodowlana i produkcja rolnicza.





 


Gmina Dzierzkowice położona jest na obrzarze Wzniesień Urzędowskich, w południowo - zachodniej części woj. lubelskiego. Na terenie Gminy występują zbiorowiska roślinności leśnej, wodnej, torfowiskowej, łąk i pastwisk. Dużą atrakcją są liczne wąwozy lessowe. Prawie 23% Gminy stanowią lasy. Występują tu lasy świeże, mieszane i bory wilgotne. Obszary prawnie chronione zajmują aż 92,6% powierzchni Gminy. Wynika to z faktu, że prawie cała powierzchnia Gminy leży na terenie Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Historia i kultura w gminie Dzierzkowice

W Gminie Dzierzkowice zachowało się niewiele pomników przeszłości. Niewątpliwie najciekawszym i nastarszym jest XVIII wieczny kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny i św. Stanisława.  Kościół jest drewniany o konstrukcji zrębowej, oszalowany. Wzniesiony został w latach 1730 - 1748. Obiekt wraz z cmentarzem przykościelnym, parkanem i dzwonnicą wpisany jest do rejestru zabytków.



Ze względu na położenie wzdłuż rzeki Wyżnicy, Dzierzkowice słynęły kiedyś z młynarstwa. Z dawnej świetności ostały się tylko dwa młyny: w Dzierzkowicach - Rynku z 1916 r. (fot. 1 i 2) i w Dzierzkowicach - Woli, który teraz jest elektryczny i nadal służy rolnikom.



Pierwsza wojna światowa nie oszczędziła gminy. W lipcu 1915 roku trwały tu ciężkie walki między wojskami austro-węgierskimi i armią rosyjską. Atakowała wówczas IV Armia Austriacka. Wraz z nimi szła I Brygada Legionów J. Piłsudskiego. Pod datą 8 lipca żołnierz brygady zanotował: "Przechodziliśmy przez spalone wioski i o godzinie 11.00 weszliśmy do Dzierzkowic. Wieś ciągnęła się na 10 km i była doszczętnie spalona."
Na rynku w Dzierzkowicach jest pomnik upamiętniający tragiczne wydarzenia wojenne. Do dzisiejszego dnia pozostały ślady z tych morderczych zmagań - cmentarze wojenne, w których pochowano poległych żołnierzy austriackich i rosyjskich, a także Polaków siłą wcielonych do tych armii. Ten cmentarz (fot. 4 i 5 z lewej) jest w lesie zwanym potocznie Wolskim Borem. Leży on wprawdzie administracyjnie na terenie Gminy Urzędów, ale opiekę nad nim sprawuje Gmina Dzierzkowice.

 

Turystyka w gminie Dzierzkowice

 

Gmina Dzierzkowice ma doskonałe warunki do rozwoju turystyki. Bardzo dobrze rozwinięta sieć dróg lokalnych i gminnych stanowi bazę dla rozwijania turystyki pieszej i rowerowej. Malownicza rzeka Wyżnica (fot. 2 i 3 z lewej) urozmaica pejzaż tej okolicy. Wąwozy i lasy, które tu licznie występują, są dodatkową atrakcją.


Piękno gminy Dzierzkowice w pełni lata.  Takie pejzaże mogą oglądać turyści w czasie rajdów pieszych  i rowerowych. Obecnie (2011 r.) budowane są liczne ścieżki rowerowe, które udostępnią te tereny dla turystów.



Na terenie gminy Dzierzkowice jest wiele ciekawych kapliczek, jak np. ta w miejscowości Dębiny (fot. 1 i 2).
Niektóre drogi prowadzą przez malownicze, pagórkowate tereny (fot. 3). Jest tu też stary dąb, mający status pomnika przyrody (fot. 4). Ścieżki rowerowe prowadzą również do sąsiednich gmin,  np. do gminy Józefów (fot. 5).

 

Perspektywy rozwoju w gminie Dzierzkowice

Gmina Dzierzkowice ma charakter typowo rolniczy. Rolnictwu sprzyjają warunki naturalne: klimat odznaczający się wysokimi średnimi wartościami temperatury powietrza, długim okresem wegetacji i okresem bez przymrozków, a także dobre gleby lessowe należące w przeważającej części do kompleksu pszennego i żytniego bardzo dobrego. Największym bogactwem gminy Dzierzkowice są liczne uprawy malin i czarnej porzeczki.