wtorek, 01 grudnia 2020 r. Dzisiaj imieniny: Natalii, Blanki, Eligiusza

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Hanna

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - herb Gminy Hanna.

Gmina Hanna (zobacz na mapie) położona jest w północno-wschodniej części powiatu włodawskiego: w dolinie niezwykle urokliwej rzeki Bug, która jest w tym miejscu granicą Polski i Białorusi. Powierzchnia gminy wynosi 139 km², zamieszkuje ją 3 650 osób.

W obrębie gminy jest 12 wsi. Brak przemysłu sprzyja rozwojowi agroturystyki i produkcji zdrowej żywności.

Pierwsza wzmianka o Hannie pochodzi z 1546 roku. kiedy to Bohdan Bohowityn uzyskał dla Hanny prawa miejskie. Od XVII w. Hanna weszła w skład ordynacji nieświeżskiej możnego rodu Radziwiłłów. Prawa miejskie miejscowość utraciła w 1821 roku. Nazwa miejscowości pochodzi od Anny Jagiellonki, która będąc w podróży na Ruś zatrzymała się na nocleg w tej wsi. Ponieważ, została tu dobrze przyjęta, pozwoliła mieszkańcom osady nazwać ją swoim imieniem. W miejscowej gwarze imię Anna nabrało brzmienia Hanna.

Teren gminy Hanna w X wieku był obszarem ścierania się wpływów Polski i Rusi. Od końca XI wieki wchodzi w skład Rusi, a później w Rusi Halicko-Włodzimierskiej a od XIV wieku w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. Po zawarciu unii lubelskiej (1569 r.) do końca istnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów wchodził w skład województwa brzeskolitewskiego i powiatu brzeskiego.

W 1795 r. teren gminy Hanna znalazł się w zaborze austriackim. Początkowo w cyrkule bialskim, a od 1804 r. w okręgu włodawskim w cyrkule włodawskim z siedzibą w Białej. W 1810 roku teren gminy Hanna został włączony do utworzonego powiatu włodawskiego będącego częścią departamentu siedleckiego w Księstwie Warszawskim. Od roku 1816 do 1844 teren gminy należał do powiatu włodawskiego, który był częścią obwodu radzyńskiego województwa podlaskiego (do 1837) i guberni podlaskiej (w latach 1837-1844). W latach 1844-1866 teren gminy był częścią okręgu włodawskiego w powiecie radzyńskim w guberni lubelskiej. 1 stycznia 1867 teren gminy został wyłączony z reaktywowanego powiatu włodawskiego i włączony do powiatu bialskiego guberni siedleckiej. W 1912 roku teren gminy wchodzi w skład nowo utworzonej guberni chełmskiej.

W okresie międzywojennym teren gminy znajdował się w województwie lubelskim. 1 stycznia 1923 teren gminy przyłączono do powiatu włodawskiego w tymże województwie.

Po II wojnie światowej teren gminy zachował przynależność administracyjną do powiatu włodawskiego aż do likwidacji powiatów w 1975 r. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 11 gromad: Dańce, Dołhobrody, Hanna, Holeszów, Holeszów kolonia, Janówka, Kuzawka, Lack, Pawluki, Sławatycze i Zaświatycze. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Gminę reaktywowano 1 stycznia 1973 roku, w powiecie włodawskim znajdowała się do likwidacji powiatów w 1975. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie bialskopodlaskim. Od 1999 gmina ponownie należy do powiatu włodawskiego.

Strona główna | Gmina Hanna |

Gmina Hanna - wizualizacja

 
Gmina Hanna jest gminą typowo rolniczą. Miejscowość Hanna, siedziba gminy, ma ciekawą historię, której ślady widać w postaci zabytków. Najciekawszy z nich to drewniany kościół z I poł. XVIII w., który był pobudowany jako cerkiew unicka (fot. 1). Centrum Hanny nie jest jakoś specjalnie zaznaczone,  ale widać już wyraźnie ostatnie przemiany cywilizacyjne (fot. 2). Drugim ciekawym zabytkiem jest murowana kapliczka z 1791 r. (fot. 3). W Hannie są już bardzo nowoczesne budynki, jak np. siedziba Banku Spółdzielczego (fot. 4), które kontrastują z dawnymi śladami kultury (fot. 5 - kapliczka z XVIII w .).


Gmina Hanna położona jest w niezwykle malowniczej dolinie Bugu. Brak tu jest jakiegokolwiek przemysłu, co stwarza doskonałe warunki dla rozwoju ekologicznego rolnictwa i turystyki. Okolice Hanny to malownicze krajobrazy nadbużańskich łąk. Tak wygląda rzeka Hanna, zwana "Hanką" (fot. 1). Jest tu wiele oczek wodnych, które są pozostałością staroczecza Bugu (fot. 2). I wreszcie sam Bug. Jedna z naciekawszych i najpiękniejszych rzek w Europie. Nieuregulowana, dzika, ale zawsze piękna. Tutaj stanowi granic między Polską a Białorusią. Na fot. 3 - Bug w okolicy miejscowości Pawluki.
W Gminie Hanna można spotkać ciekawe zabytki, związane z wielokulturowością tej ziemi. Fot. 4 - cerkiew w Janówce. Fot. 5 - kościół katolicki w Dołhobrodach.

 

Historia i Kultura w Gminie Hanna

 

 
Kościół parafialny parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Hannie (fot. 1 i 2). W latach 1739-1742 z fundacji Hieronima Floriana Radziwiłła powstała cerkiew unicka, którą fundator skończył wyposażać w 1750 roku. W 1875 r., w okresie likwidacja unickiej diecezji chełmskiej i resztek obrządku unickiego przez władze carskie, kościół greckokatolicki został zamieniony na cerkiew prawosławną. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku nastąpiła rekoncyliacja kościoła, a w 1924 reaktywacja parafii katolickiej. Obok kościoła znajduje się drewniana dzwonnica z 1739 roku (fot. 3). Do kościoła należy również stary cmentarz z drewnianą kaplicą św. Anny z 1880 roku (fot. 4).W Hannie jedt również ciekawy budynek szkoły z okresu II Rzeczpospolitej (fot. 5).



Tereny Gminy Hanna leżą na pograniczu kultur i religii. To dlatego tylko tutaj można zobaczyć np. rokokowy krucyfiks z kapliczki w Hannie (fot. 1), a także kapliczkę prawosławną z 1936 roku w Janówce (fot. 2).  Fot. 3 - cerkiew św. Dymitra w Janówce, wzniesiona w latach 1997-2001.
 Fot. 4 - dawna cerkiew prawosławna w Lacku z 1895 r.  Obecnie kościół rzymskokatolicki p.w. Matki Boskiej Bolesnej. Fot. 5 - piękny przykład wielokulturowości na cmentarzu przykościelnym w Lacku.



Fot. 1 - cerkiew w Holeszowie. Pierwsza cerkiew w Holeszowie pochodziła z przełomu XVII i XVIII w. Została wzniesiona jako unicka, w 1875 została zmieniona na prawosławną. Budynek spłonął w czasie I wojny światowej. Ocalała jedynie dzwonnica, do której w 1927 dostawiono przybudówkę, tworząc nową cerkiew. Została ona zburzona w czasie akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej 1938, konsekrowana ponownie w 1976 r. Fot. 2 - cmentarz w Holeszowie.
Fot. 3, 4, i 5 - kościół katolicki w Dołhobrodach. Pierwotny kościół, uposażony w 1701 r. przez Stanisława Radziwiłła. Następny drewniany, zamieniony na cerkiew w 1875 r., rekoncyliowany w 1918 r. i następnego roku wznowiono parafię. Obecny kościół parafialny murowany, wybudowany w latach 1927-1932. Styl eklektyczny z cechami baroku w wystroju wnętrza.




 
W miejscowości Stawki są jeszcze ślady wczesnośredniowecznej osady na palach (fot. 1). Stare cmentarzysko nieznanego pochodzenia z wyrytym na kamieniach tzw. krzyżem lotaryńskim. Naukowcy datują ten pochówek na lata 1550 - 1600 r. (fot. 2 i 3).
Fot. 4 - tablica w miejscowości Kuzawka, upamiętniająca miejsce z którego w l 776 r. odpłynął na galerze do Gdańska Tadeusz Kościuszko udając się do Ameryki.
Fot. 5 - drewniane krzyże przydrożne w Janówce.




Przeszłość historyczną tej ziemi można poznać poprzez groby i pomniki. Pamięć o żołnierzach Powstania Styczniowego uczczona jest w Janówce (fot. 1 i 2). Na fot. 3 i 4 - ciekawe przykłady znaków wiary. W pejzażu kulturowym Gminy Hanna można jeszcze spotkać stare drewniane budownictwo (fot. 5).



W kulturze Gminy Hanna nastąpiło wiele pozytywnych zmian związanych z funduszami Unii Europejskiej. Takim przykładem jest modernizacja budynku organistówki w Hannie i jego adaptacja na potrzeby turystyki kulturowej (fot. 1, 2, 3, 4 i 5).

 

Turystyka w Gminie Hanna

 

 
Gmina Hanna posiada doskonałe warunki do rozwoju szeroko pojętej turystyki. Położenie w niezwykłej pod względem krajobrazowym dolinie Bugu przyciąga coraz liczniejsze kręgi turystów, którzy na swój sposób odkrywają uroki tej krainy. Bardzo malownicze są np. oczka wodne i rozlewiska na nadburzańskich łąkach (fot. 1, 2, i 3). W miejscowości Pawluki atrakcją jest kilkusetletni dąb (fot. 4) i sama rzeka Bug (fot. 5).


Piękno Bugu na odcinku przepływającego przez Gminę Hanna. Fot. 1 - Bug w Dołhobrodach. Fot. 2 - rzeka w miejscowości Kuzawka, skąd Tadeusz Kościuszko wypływał galerą do Gdańska, a później do Ameryki. Fot. 3, 4 i 5 - przełomy Bugu między Dołhobrodami i Kuzawką.



Stanica wodna w Kuzawce (fot. 1). Bug jest obfity w ryby a rybacy przyjeżdżają tu nawet z odległych miejsc (fot. 2).
Gmina Hanna doskonale nadaje się na turystykę kulturową. Przydrożne krzyże, stare drewniane domy wtopione w miejcową naturę - to też atrakcja turystyczna (fot. 3 - wieś Kuzawka).
Po Bugu organizowane są spływy kajakowe. Powstaje też coraz więcej gospodarstw agroturystycznych. Na fot. 4 i 5 - jedno z gospodarstw agroturystycznych. 

Perspektywy rozwoju Gminy Hanna

 
Gmina Hanna to gmina typowo rolnicza i z tym trzeba wiązać perspektywy rozwoju. Ze względu na brak przemysłu istnieją tu duże szanse na uprawę ekologicznej żywności (fot. 1 i 2). 
W Gminie Hanna wyraźnie widać ostatnie zmiany cywilizacyjne i tym samym rozwój infrastruktury. Gmina jest stelefonizowanna, mieszkańcy mają dostęp do Internetu, powstał system wodociągów i kanalizacji, poprawiła się wyraźnie sieć drogowa (fot. 3). Gruntownej poprawie poddana została oświata. Szkoły zostały zmodernizowane i powstały nowoczesne boiska sportowe (fot. 4). Unowocześnił się system bankowy (fot. 5) i system opieki zdrowotnej.
Wszystko to stawia Gminę Hanna jako doskonałe  miejsce do osiedlania się.