sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Księżpol.

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - budynek Urzędu Gminy w Księżpolu.

Gmina Księżpol (zobacz na mapie) leży w powiecie biłgorajskim.

Znaczna część gminy Księżpol, leży nad rzeką Tanwią i jej dopływami w obrębie Puszczy Solskiej i Roztocza wchodzących w teren Równiny Puszczańskiej i Płaskowyżu Tarnogrodzkiego, których granicą jest rzeka Tanew. Całość położona jest na tzw. Nizinie Sandomierskiej. Powierzchnia gminy wynosi 142 km², z czego 23% stanowią lasy.
Najstarsza wzmianka o istnieniu Księżpola pochodzi z wpisu do Metryki Koronnej aktu lokacji wsi Łukowa na prawie niemieckim z roku 1394. Od swojego początku Księżpol związany był z Rusią i jej ośrodkiem w Przemyślu. Do czasów zaborów wraz ze starostwem Krzeszowskim, w którym się znajdował, był najdalej na północny zachód wysuniętą częścią Ziemi Przemyskiej. Płożenie przy granicy z Małopolską powodowało, że na tym obszarze mieszały się wpływy wschodnie i zachodnie. Przynależność do Przemyśla skończyła się wraz z przyłączeniem Księżpola do Księstwa Warszawskiego w 1809 roku. Od tego momentu datuje się jego związek z Lublinem i Lubelszczyzną, co trwa do dzisiaj.

Strona główna | Księżpol |

Gmina Księżpol - wizualizacja
 
Gmina Księżpol to teren wybitnie rolniczy i pełen zieleni. Położona jest nad rzeką Tanwią (fot. 1) i jej dopływami. Można tu spotkać wiele pięknych pejzaży i gospodarstwa wtopione w przyrodę (fot. 2). Bardzo ciekawym miejscem pod względem krajobrazowym jest rzeka Tanew w miejscowości Króle (fot. 3). Gmina jest bardzo czysta pod względem ekologicznym i dlatego jej przyszłość będzie się opierać na produkcji ekologicznej żywności (fot. 4). Lasy obejmują 23% powierzchni gminy i stanowią ważny czynnik pod względem turystycznym i gospodarczym (fot. 5).




Wprawdzie na terenie Gminy Księżpol nie ma bardzo cennych zabytków, ale są ciekawe ślady historii i kultury.
 Fot. 1 - stara kapliczka w Majdanie Nowym. Najciekawszym zabytkiem jest dawna cerkiew, a obecnie kościół katolicki w Majdanie Starym (fot. 2). Warto też zwrócić uwagę na kościół parafialny w Księżpolu (fot. 3). Jest też dworek, związany z Ordynacją Zamojską w Majdanie Nowym (fot. 4). Są też malownicze ruiny XIX wiecznego spichlerza W Księżpolu (fot. 5).

Historia i Kultura w Gminie Księżpol

 

 
Drewniany kościół parafialny pod wezwaniem Św. Apostołów Piotra i Pawła w Majdanie Starym. Wybudowany w latach 1903-1906 jako cerkiew prawosławna. Wcześniej w tym miejscu stała  drewniana cerkiew, zbudowana jako cerkiew grekokatolicka. Według Zapisów Dóbr Ordynacji Zamojskiej pobudowana była w roku 1791. W 1919 r. zamieniono go na kościół katolicki.
Dzisiejsza świątynia została wzniesiona w stylu bizantyjsko-rosyjskim. Kościół jest drewniany,  jednonawowy. W ołtarzu głównym jest obraz Matki Bożej (fot. 5).
Cerkiew w Majdanie Starym jest największa z istniejących cerkwi na Zamojszczyźnie, a być może w Polsce. Liczy 31,76 m długości.


 
Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Księżpolu (fot. 1 i 2). Jako cerkiew unicka został wybudowany w latach 1856-1858 z fundacji ordynata Konstantego Zamoyskiego. W latach 1875-1915 pełnił funkcję cerkwi prawosławnej. W 1919 roku rekoncyliowany – jako kościół filialny parafii rzymsko-katolickiej w Tarnogrodzie. W drewnianym ołtarzu głównym pochodzącym z 1952 roku znajduje się figura Jezusa na krzyżu (fot. 3).

 W dniach 2 i 3 lipca 1943 r. miała miejsce akcja wysiedleńczo-pacyfikacyjna Majdanu Starego. W dniu 2 lipca otoczono wieś, aresztowano wszystkich Polaków, wywieziono do obozu w Zwierzyńcu a następnie do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Następnego dnia hitlerowcy podpalili wieś. Mieszkańcy, którym udało się ukryć, zmuszeni byli opuścić domostwa. Schwytanych ludzi wyprowadzono na łąkę i rozstrzelano. Egzekucję przeprowadzili żołnierze z ukraińskiej dywizji SS Galizien. Życie straciło 58 osób z 26 rodzin, spaliło się 76 gospodarstw. Wydarzenia te upamiętna pomnik w Majdanie Starym (fot. 4), a także duża tablica w kościele w Majdanie Starym (fot. 5).


Cmentarz w Księżpolu (fot. 1 i 2). Znajduje się tu kopiec usypany ku pamięci  ok. 2500 żołnierzy poległych podczas walk w 1915 roku z armii austriackiej i rosyjskiej na terenie ówczesnej gminy Księżpol. Obok Groby Żołnierzy WP poległych we wrześniu 1939 r.
 Dworek murowany (fot. 3 i 4) w Majdanie Nowym. Wybudowany ok. 1870 roku, w miejscu gdzie wcześniej stał dwór drewniany. Pozostałość po siedzibie Administracji Klucza Księżpolskiego Ordynacji Zamojskiej.
Fot. 5 - przed dworkiem znajduje się bardzo stara figura św. Jana Nepomucena.


Fot. 1 i 2 - ruiny spichlerza dworskiego z XIX w. w Księżpolu. Fot. 3 - współczesna architektura sakralna, kaplica w miejscowości Zynie. Fot. 4 - fragment dawnej architektury w Majdanie Nowym.

 

Turystyka w Gminie Księżpol

Przez teren gminy przepływa rzeka Tanew. Jest to jedna z nielicznych rzek  w Polsce i Europie płynąca "na dziko", bez regulacji koryta. Rzeka tworzy tu niezwykle malownicze zakola i wyspy. Spotkać tu można drewniane mosty i urokliwe polne drogi. W połączeniu z obfitą zielenią tworzy to doskonałe warunki do rajdów pieszych i rowerowych, a także indywidualnych wędrówek. Wszystkie zdjęcia powyżej pochodzą znad Tanwi w miejscowości Zynie (zobacz na mapie).



Tanew w miejscowość Stare Króle (zobacz na mapie). „Jaskółczy brzeg” to fragment ścieżki przyrodniczo-rekreacyjnej „Młodzie”. Wyjątkowo piękny zakątek. Nazwa „Jaskółczy brzeg” pochodzi od jaskółki brzegówki, która zakłada gniazda w wygrzebanych przez siebie norach, w urwistych brzegach nad wodami Tanwi. Rzeka wcina się tu w piaszczyste podłoże tworząc urwiste zbocza dolin i podmywając je, odsłania korzenie drzew.

 

Perspektywy rozwoju Gminy Księżpol

 

 
Największe perspektywy rozwoju Gminy Księżpol to niewątpliwie uprawa ekologicznej żywności (fot. 1). Sam Księżpol wygląda coraz nowocześniej (fot. 2, 3 i 4). Oprócz rozwiniętej infrastruktury w gminie są nowoczesne banki z bankomatami (fot. 5). 


 

Nowoczesne centrum w Majdanie Nowym (fot. 1). W Gminie Księżpol jest też rozwinięta sieć szkół, jak np. ta w Majdanie Starym ( fot. 2). Na terenie gminy jest jeden nowoczesny zakład przemysłowy, czyli cegielnia ausriackiej firmy "Leyer" (fot. 3). Ze względu na wybitnie czyste łąki można też spotkać bardzo nowoczesną hodowlę krów, jak np. w Księżpolu (fot. 4). Ważnym czynnikiem rozwoju gminy, z uwagi na coraz większą chęć osiedlania się "na wsi" są też piękne krajobrazy tej ziemi (fot. 5).