niedziela, 17 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Antoniego, Jana, Sabiniana

Polska prowincja

Gmina Mircze

Image

Informacje

Na zdjęciu u góry - ruiny zamku w Kryłowie.

Miejscowość Mircze będąca siedzibą władz gminnych leżała niegdyś w staropolskim powiecie bełskim. Około roku 1413 - 1420 została odebrana miejscowym książętom za niezłożenie hołdu królowi Władysławowi Jagielle i zwrócona im dopiero w roku 1430. W roku 1458 Mircze otrzymał Jan Tęczyński. Nadanie wsi dla Jana Tęczyńskiego jednak nie zostało zrealizowane, a w latach 1450 - 1484 właścicielem Mircza był Wojciech Mirecki. W roku 1531 wieś Mircze należała do katolickiej parafii w Nabrożu. W 1578 r. rejestr poborowy notował kilku właścicieli Mircza: Szymon Mirecki, Jerzy Mirecki, Jan Laskowski, Jan Mirecki. Mircze kilku właścicieli miało do 1825 roku, kiedy to za 260000 zł wieś kupił Wincenty Rulikowski. W 1845 roku Władysław Rulikowski zakłada w Mirczu cukrownię, fabryka zajmowała 7 morgów (ok. 4 hektary). Po Władysławie, Mircze odziedziczył syn Wincenty. W 1915 roku dwór i cukrownia została spalona przez wycofujące się wojska rosyjskie, ruiny budynków zostały rozebrane po 1930 roku. Park dworski wycięto w 1945 roku.
W roku 1564 wieś Mircze zajmowała 6 łanów, czyli 100,8 ha gruntów ornych. W początkach drugiej ćwierci wieku XIX liczyła 121 domów i 868 mieszkańców, zaś w okresie międzywojennym Mircze było największą wsią powiatu hrubieszowskiego. Według spisu powszechnego z 1921 roku, w 250 domach zamieszkiwało w Mirczu 1.404 mieszkańców, wśród których było 77 Żydów i 401 Ukraińców. Do roku 1932 Mircze było siedzibą gminy. Podczas II wojny światowej ludność polska Mircza była terroryzowana przez nacjonalistów ukraińskich. W styczniu i marcu 1943 roku część polskiej ludności Mircza została wysiedlona przez hitlerowców, którzy opuszczone gospodarstwa zasiedlili Ukraińcami.

 

GMINA MIRCZE - WIZUALIZACJA


 

 
Gmina Mircze położona jest w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego, w powiecie hrubieszowskim.  Gmina Mircze (fot. 2 - budynek Urzędu Gminy Mircze) od wschodu przylega do granicy polsko–ukraińskiej biegnącej wzdłuż rzeki Bug (fot. 1), sąsiadując zarazem z rejonem Iwanicze na Ukrainie. Od miasta powiatowego oddalona jest o ok. 20 km, od miasta wojewódzkiego o ok. 130 km, od Warszawy o ok. 320 km. Najbliższe przejście graniczne znajduje się w Dołhobyczowie i oddalone jest od gminy o ok. 17 km.
Gmina Mircze leży na pograniczu kulturowym. Zaowocowało to bardzo ciekawymi zabytkami. Fot. 3 przedstawia neogotycki kościół w Kryłowie, fot. 4 - murowany kościół w Modryniu (dawniej cerkiew), fot. 5 - ruiny zamku w Kryłowie.





 

 Gmina Mircze leży we wschodniej części Polski, w malowniczym zakątku powiatu hrubieszowskiego, w widłach rzek Huczwy i Bugu. Najbardziej atrakcyjnym elementem pod względem geograficznym i turystycznym jest tutaj rzeka Bug. Bug jest rzeką bardzo malowniczą i piękną o każdej porze roku, wokół której toczyły się liczne spory i wojny. Kamienna tablica w Kryłowie (fot. 2), z cytatem Jana Pawła II, służy pojednaniu i nowemu otwarciu żyjących tutaj narodów.





Bug w okolicach Kryłowa w letniej i zimowej szacie. Kryłów to wschodnie krańce Polski i klimat w zimie jest tu dość ostry.


 

Ślady ciekawej, a czasami tragicznej historii i kultury, widocznie są w różnych miejscach Gminy Mircze. Fot. 1 przedstawia bramę nieistniejącego już pałacu w Kryłowie, fot. 2 - figurę Św. Jana Nepomucena w miejscowości Stara Wieś, fot. 3 - rokokową figurę Św. Mikołaja z wilkiem w Kryłów-Kolonii, fot. 4 - pomnik powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Mołożowem w 1863 r., fot. 5 – dawny budynek Urząd Gminy (budynek drewniany), wzniesiony w końcu XIX wieku według typowych projektów wypracowanych zapewne przez inżyniera architekta powiatowego w Hrubieszowie, na podstawie ogólnych wzorców rządowych.




Fot. 1 i 2 - typowy krajobraz rolniczej krainy, czyli Gminy Mircze.
Najsłynniejsza osoba urodzona w Gminie Mircze - Franciszek Kornicki (fot. 3 i 4), ur. 18 grudnia 1916 r. w Wereszynie (fot. 5) – polski dowódca wojskowy, podpułkownik, pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, po II wojnie światowej major (Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, ostatni żyjący dowódca polskiego dywizjonu z okresu II wojny światowej.


Niezwykłe zdjęcia archiwalne Kryłowa i okolic  można zobaczyć tutaj




 

EUROPEJSKIE DNI DOBROSĄSIEDZTWA



Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa w 2018 roku


Gmina Mircze wraz z Fundacją Kultury Duchowej Pogranicze, Rejonem Iwanicze i Miastem Nowowołyńsk co roku organizuje wspaniałe święto integracji narodów – w 2018 roku to już X Jubileuszowe Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa Kryłów-Krecziv. Każdego roku spotykamy się na granicy polsko-ukraińskiej, aby celebrować kulturę międzynarodową i otwierać się na siebie na wzajem. Z roku na rok jest nas coraz więcej, a program spotkania jest coraz bardziej ciekawy i różnorodny.  Impreza odbywa się tradycyjnie w miesiącu sierpniu w Kryłowie,
w powiecie hrubieszowskim, województwie lubelskim.


 


Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa  cieszą się dużym zainteresowaniem zarówno po stronie polskiej jak i ukraińskiej. Budowany na potrzeby Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa most pontonowy, z którego korzysta tysiące ludzi mieszkających po obu stronach granicznej rzeki jest przykładem budowania nowej jakości współpracy polsko – ukraińskiej i odbudowywania bliskich kontaktów międzyludzkich. Most jest przykładem na to, że rzeka graniczna może łączyć, a nie dzielić, pozwalając jednocześnie pielęgnować dorobek kulturowy wzbogacany wspólnie przez mieszkańców tych Ziem przez setki lat. Międzynarodowa impreza, jaką bez wątpienia są Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa, przekłada się na bardzo dobre kontakty w zakresie współpracy kulturalnej, turystycznej, sportowej, a także coraz częściej gospodarczej, co jest niezwykle istotne dla tej słabo rozwiniętej gospodarczo części Lubelszczyzny. Organizacja Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa pozwala nie tylko na integrację mieszkańców pogranicza polsko – ukraińskiego, ale ma także znaczenie dla wsparcia Ukrainy w ich walce o niezależność i pokazanie, że Unia Europejska stoi dla ukraińskiego narodu otworem.



 

W zamiarze organizatorów jest, by przedsięwzięcie na granicy o randze i znaczeniu międzynarodowym służyło pokonywaniu wszelkich barier i przyczyniło się do tworzenia atmosfery braterstwa i współpracy we wschodnim regionie przygranicznym.  Gmina Mircze, dzięki swojemu zaangażowaniu wnosi wkład w kształtowanie dobrych relacji w polsko-ukraińskich stosunkach międzyludzkich, a także promowaniu i wzmacnianiu regionu przygranicznego w działaniach na rzecz pojednania i integracji obu narodów. Wybór miejsca organizacji imprezy sprzyja w sposób naturalny propagowaniu idei otwartej i przyjaznej granicy niezwykle istotnej również w kontekście realizacji programu Partnerstwa Wschodniego.

 

Przedsięwzięcie to wpisane w kalendarz imprez kulturalno – turystycznych województwa lubelskiego organizowane jest od 2009 r. wspólnie z Fundacją Kultury Duchowej Pogranicza oraz wieloma partnerami ukraińskimi reprezentującymi zarówno administrację państwową jak i organizacje pozarządowe.



 

W roku 2011 Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa zostały uhonorowane przez Lubelską Regionalną Organizację Turystyczną Najlepszym Produktem Lubelszczyzny, a w konkursie krajowym zajęły ósme miejsce. Bardzo wymiernym efektem EDD jest wielka aktywność miejscowej ludności budowana zarówno po stronie polskiej, ale przede wszystkim ukraińskiej. Przekłada się to na bardzo dobre kontakty w zakresie współpracy kulturalnej, turystycznej czy sportowej.


 

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa to przedsięwzięcie o randze międzynarodowej. Naszymi gośćmi byli przedstawiciele Prezydenta RP, ministrowie narodów Polski i Ukrainy, europosłowie z Belgii, Niemiec i Polski, parlamentarzyści, Wojewodowie i Marszałkowie, ambasadorowie RP i UA, gubernatorowie, merowie miast ukraińskich, samorządowcy, ale przede wszystkim zwykli ludzie przybywający z różnych krańców Polski i Ukrainy, a nawet innych krajów Europy jak Włochy czy Niemcy, by spotkać się z dawno niewidzianą rodziną i mieszkańcy pogranicza.


Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa to już nie tylko impreza, ale wielka instytucja mająca swoją markę, dobrze promującą Lubelszczyznę, Wołyń, ale także Polskę i Ukrainę. To wielka praca wielu ludzi dobrej woli na rzecz dalszej integracji Ukrainy z Polską i z Unią Europejską.



 

DZIEDZICTWO HISTORYCZNE GMINY MIRCZE

Kościół parafialny p.w. Narodzenia NMP w Kryłowie. Parafia w Kryłowie istniała już w XV wieku i należy do najstarszych na tych terenach. Obecny kościół wzniesiono z fundacji Anieli Chrzanowskiej, jako piąty w tym miejscu. Poprzednie powstały kolejno w 1637, 1695 i 1754 r. jako kościoły drewniane. Architektura kościoła, szczególnie wewnątrz, wykorzystuje formy charakterystyczne dla popularnego wówczas neogotyku.



Zamczysko w Kryłowie położone na gruntach gromadzkich, którego powstanie datowane jest na okres średniowieczny, będące jednym z punktów osadniczych Lubelszczyzny z tego okresu. Zamek przekształcony został w XVI wieku i umocniony murowanymi fortyfikacjami, z których zachował się zarys obwodu i ruiny bastei. Całość stanowi rzadki i szczególnie cenny przykład zamku nawodnego na planie trójkąta.



Fot. 1 i 2 - kościół murowany wraz z cmentarzem przykościelnym w Modryniu.
Dawna parafialna cerkiew grecko-katolicka p.w. Opieki N.P. Marii w Modryniu  wzniesiona została w 1740 r. z Fundacji Rozalii Wilgi. Murowana na planie kwadratu z węższym prezbiterium i prostokątną kruchtą od zachodu, nadbudowaną czworoboczną wieżą drewnianą konstrukcji słupowo-ramowej. Cenny przykład budowli sakralnej, której indywidualny kształt nadany został dzięki połączeniu barokowej szaty zewnętrznej z elementami tradycyjnego budownictwa drewnianego, wraz z otaczającym drzewostanem tworzy malowniczą całość, stanowiącą ciekawy akcent w miejscowym pejzażu.
Fot. 3 i 4 - dawna cerkiew prawosławna, obecnie kościół parafialny w Wiszniowie.
Cerkiew, wkrótce po wybudowaniu, zamieniono na prawosławną i następnie po częściowej przebudowie w 1922 r. erygowano na kościół rzymsko-katolicki. Należy do grupy cerkwi powstałych w ostatnich latach przed kasatą unii, którym zaczęto nadawać obce na tych terenach ukształtowanie i zdobnictwo charakterystyczne dla architektury rosyjskiej.
Fot. 5 - kościół parafialny w Mirczu. Dawna cerkiew grecko-katolicka p.w. s.s. Kosmy i Damiana, obecnie kościół parafialny p.w. Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu, z wyposażeniem w zabytki ruchome, murowaną dzwonnicę oraz drzewostan w granicach ogrodzenia cmentarza przykościelnego, jest to przykład architektury sakralnej z pierwszej ćwierci XIX wieku.

Na fot. 1, 2 i 3 znajduje się figura św. Mikołaja z wilkiem kamiennym.
Położona jest w Kryłów-Kolonii, przy drodze do Szychowic. Zachowana kamienna figura św. Mikołaja z wilkiem ustawiona jest obok źródła z wodą uchodzącą za lecznicą. Figura jest niezwykle oryginalna i jako jedyna przedstawia św. biskupa naturalnej wielkości, ustawionego na kilkustopniowym cokole, zaś obok, na oddzielnych cokołach umieszczone są z jednej strony siedzący wilk, z drugiej kosz z kilkoma bochenkami chleba.
Fot. 4 i 5 przedstawiają piękny przykład wymiaru duchowo-religijnego tutejszych mieszkańców - figurę Św. Jana Nepomucena usytuowaną w szczerym polu w miejscowości Stara Wieś.



 

Na fot. 1, 2 i 3 widnieje brama z domkiem odźwiernego i pozostałości po parku dworskim w Kryłowie. Brama z czerwonej cegły, zbudowana w stylu neogotyckim, wzniesiona została być może w czasie gdy obok pałacu budowano oranżerię (pawilon neogotycki). Nie zachowały się zniszczone w 1915 r. skrzydła bramowe. Brama wraz z domkiem jest usytuowana na końcu alei kasztanowej. Formą nawiązuje do łuku triumfalnego z jednym przejściem ostrołukowym. Z obu stron bramy właściwej znajdują się nieco niższe dwa skrzydła boczne. Za bramą, po lewej stronie zlokalizowany jest niewielki domek odźwiernego, parterowy, na rzucie kwadratu, z przedsionkiem przy otworze bramowym.
Fot. 4 - pomnik upamiętniający jeden z tragicznych epizodów tej ziemi – Krwawą Niedzielę 1945 r. w Kryłowie.
Fot. 5 - dąb posadzony dla upamiętnienia polskich oficerów zamordowanych w Katyniu (Kryłów).



TURYSTYKA W GMINIE MIRCZE

Gmina Mircze ma duże perspektywy rozwoju turystki. Rzeka Bug jest największą atrakcją gminy. Jej niezwykła malowniczość przyciąga liczne rzesze turystów z całej Polski, a nawet Europy. W Kryłowie na wyspie, na Bugu, powstał zagospodarowany kompleks turystyczny.



 
Piękne łąki i pobliski Bug są dużą atrakcją dla turystyki rodzinnej. Punkt widokowy do obserwacji przyrody Polski i Ukrainy na wyspie w Kryłowie jest nowoczesną formą turystki przystosowanej dla coraz liczniejszej rzeszy turystów poszukujących ciszy i spokoju.



Tak prezentują się zakola niezwykłego Bugu i wyspy pokrytej drzewami i krzewami, wśród których góruje tajemnicze zamczysko.






Rzeka Bug obfituje w liczne gatunki ryb, a wśród nich króluje sum. Przyciąga to wielu wędkarzy z całej Polski. Na Bugu odbywają się spływy kajakowe a na niezwykle malowniczych drogach tej krainy organizowane są turystyczne rajdy rowerowe. Powstają gospodarstwa agroturystyczne, a coraz większym powodzeniem cieszy się turystyka kulturowa, szczególnie atrakcyjna w tym miejscu spotkania kultur.