sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

Gmina Puchaczów

Image

Informacje

Kopalnia Węgla Kamiennego "Bogdanka" - najbardziej znaczący obiekt na terenie Gminy Puchaczów (zobacz na mapie).

Siedzibą gminy jest Puchaczów. Obecnie jest to wieś leżąca w pow. łęczyńskim, w woj. lubelskim.

Puchaczów ma swoją ciekawą przeszłość historyczną. W latach 1527-1870 posiadał prawa miejskie.

Początki osadnictwa Puchaczowa lokalizują się na lewym brzegu rzeki Jagielnicy (obecnie rzeka Świnka). Świnka jest lewym dopływem Wieprza a w czasach średniowiecza obie rzeki były spławne. Po zjednoczeniu państwa polskiego za czasów Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego nastąpiło znaczne ożywienie osadnictwa na tych terenach. Przyłączenie do Polski księstwa halicko-włodzimierskiego i przesunięcie granicy daleko za Bug zakończyło okres pogranicznego położenia tych ziem.

W roku 1428 Łęczna Mniska w źródłach historycznych jest już wyraźnie odróżniana od nadwieprzańskiej wsi Łęczna. Łęczna Mniska czyli obecny Puchaczów określana jest jako wieś klasztorna (punkt duszpasterski). Długosz odnotował ją jako "Lanczna villa" w parafii Łęczna miasto. Na terenie ówczesnej wsi klasztornej Puchaczów wznosił się drewniany klasztor benedyktyński. W 1526 roku opat klasztorny Maciej wystąpił o przywilej na założenie miasta mającego nazywać się Puchaczowem, a w 1527 r. Puchaczów otrzymał od króla Zygmunta I Starego prawa miejskie. Puchaczów otrzymał przywilej na trzy jarmarki doroczne i jeden targ cotygodniowy. 

W 1533 roku utworzono parafię w Puchaczowie.  Na miejscu dawnej drewnianej kaplicy pobudowany został drewniany kościół, ufundowany przez bpa lwowskiego Jana Próchnickiego dla Polaków i Rusinów. w 1778 roku rozpoczęto budowę nowego, murowanego kościoła, który służy parafianom do dzisiaj.

Od 1813 r. Puchaczów przechodzi w ręce prywatne Czartoryskich, Piramowiczów i Bogdanowiczów.

W ramach represji za wspieranie oddziałów powstańczych i czynny udział mieszczan Puchaczowa w powstaniu styczniowym, władze rosyjskie w roku 1869 pozbawiły miasteczko praw miejskich.

W 1972 r. utworzono Gminę Puchaczów.

W 1975 r. ruszyła budowa kopalni węgla kamiennego w Bogdance.

 

Gmina Puchaczów - wizualizacja

 

Gmina Puchaczów jest jedną z najciekawszych gmin woj. lubelskiego. Gmina ma charakter rolniczo - przemysłowy, ale też charakteryzuję ją wyjątkowa dbałość o czystość środowiska naturalnego. Gmina położona jest w obrębie dwóch jednostek fizjograficznych: Pojezierza Łęczyńsko - Włodawskiego i Równiny Dorohuskiej. Gmina leży na 30 km drogi z Lublina do Włodawy. Powierzchnia Gminy Puchaczów wynosi 91,7 km² i zamieszkiwana jest przez 5314 osób (czerwiec 2011 r.).
Sam Puchaczów (siedziba gminy) obecnie ma status wsi, ale poprzez nowoczesne inwestycje gruntownie zmienił swoje oblicze i klimatem przypomina raczej małe miasteczko. Z czasów miejskości Puchaczowa zostały jeszcze widoczne ślady. Takim śladem jest wyraźnie zaznaczony rynek. Teraz znajduje się na nim dość oryginalna fontanna (fot. 1) i skwer, wbudowany w zabytkowy park ( fot. 2). W Puchaczowie jest jeszcze sporo drewnianego, charakterystycznego dla tej części Polski budownictwa, udanie wkomponowanego we współczesną architekturę (fot. 3). Symbolem tej nowej architektury może być budynek Urzędu Gmniny (fot. 4). Najcenniejszym zabytkiem z historycznej świetności Puchaczowa jest barokowy kościół z II poł. XVIII w. (fot. 5).


 
Rozpoczęcie w 1975 r. budowy kopalni węgla kamiennego w Bogdance diametralnie zmieniło życie społeczne i gospodarcze w Gminie Puchaczów. Dzisiaj gmina należy do Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce, o czym świadczy efektowna tablica informacyjna przy wjeździe do gminy (fot. 1). Dziś Kopalnia Węgla Kamiennego Lubelski Węgiel "Bogdanka" S.A. (fot. 2) jest jednym z największych i najnowocześniejszych zakładów tego typu w Europie. Pomimo obecności tak ptężnego zakładu rolnictwo jest nadal podstawową funkcją Gminy. Czyste pod względem ekologicznym i nieskażone gleby służą rozwojowi gospodarstw rolnych o zróżnicowanym profilu (fot. 3). Zmiany cywilizacyjne w Gminie Puchaczów najbardziej widoczne są chyba w oświacie. Szkoły zostały gruntownie zmodernizowane i powstało wiele nowych obiektów sportowych (fot. 4 i 5 - Zespół Szkół i boisko w Puchaczowie).


Pomimo obecności przemysłu ciężkiego Gmina Puchaczów jest gminą "zieloną", wręcz ekologiczną (fot. 1 - kanał Wieprz - Krzna). Obiekty przemysłowe wkomponowały się w tereny zielone i tworzą całkiem malownicze obrazy (fot. 2). Powstają nowe gospodarstwa agroturystyczne (fot. 3), co świadczy o   przechodzeniu gospodarki z funkcji rolniczej na rzecz turystyczno - przyrodniczej. Nawet przyszkolne place zabaw wtopione są w środowisko przyrodnicze (fot. 4). Również najmłodsze pokolenie rozwja się w doskonale wyposażonym przedszkolu w Puchaczowie (fot. 5).

Historia Gminy Puchaczów

 

 

Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Puchaczowie - najcenniejszy zabytek w gminie. Zbudowany w późnobarokowym stylu – pochodzi z 1778 roku. Zabytek klasy "0". W roku 1854 wybudowano murowaną dzwonnicę. Kościół jest otoczony XIX wiecznym murowano-żelaznym ogrodzeniem z bramą.


Charakterystyczna sylwetka barokowego kościoła widoczna na tle zielonych pól jest ciekawym przejawem dziedzictwa kulturowego Puchaczowa (fot. 1). Tzw. "witacz" w centrum Puchaczowa również nawiązuje do historii i prezentuje herb tej miejscowości (fot. 2). Kolumna ceglano - kamienna w centrum Puchaczowa (fot. 3). Postawiona w XIX wieku nawiązuje do tradycji galicyjskich „krzyży pańszczyźnianych”. Ustawiona po zniesienie pańszczyzny dla przypomnienia „po wsze czasy”, że mieszkańcy Puchaczowa są wolnymi ludźmi.
Zabytkowy park na rynku w Puchaczowie (fot. 4). Pomnik upamiętniający walki po II wojnie światowej w parku w Puchaczowie (fot. 5).



W Gminie Puchaczów nie ma znaczących i słynnych zabytków, oprócz barokowego kościoła. Nie znaczy to jednak, że historia tej gminy jest mało ciekawa. Gmina Puchczów to gmina, w której przemiany cywilizacyjne w ostatnich kilkudziesięciu latach były niezwykle spektakularne. Porównanie zdjęć Puchaczowa sprzed kilkudziesięciu z dzisiejszymi, mówi więcej o tych przemianach niż opracowania naukowe. 




 
Podniosła się znacząco jakość życia wszystkich mieszkańców Gminy Puchaczów. Zrealizowane inwestycje przyczyniły się do wszechstronnego rozwóju Gminy. Można powiedzieć, że Gmina Puchaczów właściwie wykorzystała swoją historyczną szansę.

 

Współczesne przemiany w G. Puchaczów

 

 



Powstanie Lubelskiego Zagłębia Węglowego, budowa kopalni węgla kamiennego "Bogdanka" (fot. 1 i 2) i rozpoczęcie jej eksploatacji w latach 90 -ych XX w. diametrialnie zmieniło historię Gminy Puchaczów. Gmina jest jedną z mniejszych gmin województwa lubelskiego, posiada jednak charakter rolniczo - przemysłowy z tendencją do szybkiego rozwoju przemysłu wydobywczego. W ostatnich latach powstała zaawansowana infrastruktura techniczna, która gruntownie zmieniła oblicze gminy. Gmina Puchaczów ma wiele atutów: korzystne położenie geograficzne i komunikacyjne, dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną, rozległe tereny inwestycyjne i  wykwalifikowaną kadrę. Do każdej miejscowości doprowadzona jest utwardzona droga (fot. 3). Przez obszar gminy przebiega dolina rzeki Świnki (fot. 4 i 5), wzdłuż której wyznaczono korytarz ekologiczny. Będzie on miał zasadnicze znaczenie dla rozwoju rekreacji.   



W Puchaczowie wyremontowano większość ulic i chodników. Pod względem uzbrojenia technicznego Puchaczów ma warunki miejskie. Obok dawnych drewnianych, ale zadbanych domów powstało współczesne budownictwo.


Wśród nowego budownictwa wyróżnia się drugi budynek Urzędu Gminy (fot. 1). W Puchaczowie widać też dużą dbałość o najmłodsze pokolenie. Na skwerze jest plac zabaw (fot. 2 i 3). Z pewnością dumą gminy jest Zespół Szkół w Puchaczowie, w skład kórego wchodzą: Liceum Ogólnokształcące, Gimnazjum im. Jana Pawła II  i Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza (fot. 4 i 5).


Kilka tzw. "budujących obrazków" z przedszkola w Puchaczowie (fot. 1, 2 i 3). Do przedszkola uczęszcza ok. 100 dzieci. Przy Zespole Szkół jest bardzo nowoczesne, wielofunkcyjne boisko sportowe (fot. 4 i 5).


Szkoła Podstawowa w Nadrybiu. Obok plac zabaw dla najmłodszych dzieci i wielofunkcyjne boisko sportowe. Zwraca uwagę duża ilość nowej zieleni.


Fot. 1 i 2 - Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Armii Krajowej w Ostrówku. Pięknie położona na skraju lasu.
Tak więc widać, że na każdym kroku zieleń i ekologia jest dominującym elementem krajobrazu. Tendencją przyszłościową w Gminie Puchaczów jest tzw. rolnictwo ekologiczne. Już powstają gospodarstwa specjalizujące się w produkcji ekologicznej truskawek, malin i warzyw gruntowych.
Powstają też gospodarstwa agroturystyczne (fot. 3, 4 i 5). Zmienia to powoli oblicze gminnego rolnictwa i powstaje nowe źródło dochodów dla tutejszych mieszkańców.