sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

Tereszpol

Image

Informacje

Budynek Urzędu Gminy w Tereszpolu (zobacz na mapie).

Dane teleadresowe:

ul. Długa 234
23-407 Tereszpol-Zaorenda

telefon: 84 687-66-31

Adres e-mail: [email protected]

Adres oficjalnej strony internetowej Gminy Tereszpol:

www.tereszpol.pl

 

Gmina Tereszpol ma obszar 144,03 km², w tym:

użytki rolne: 25%

użytki leśne: 71%

Gmina stanowi 8,58% powierzchni powiatu.

Gmina Tereszpol powstała na wykarczowanych terenach leśnych. Na przełomie XVII i XVIII w. powstała osada Tereszpol - zwana też niekiedy Terespolem. Kolejne wsie powstały na początku XIX wieku, ale ich początków należy szukać w końcu XVIII wieku. Pierwotnie były to śródleśne osady zamieszkałe przez tak zwanych budziarzy.

 

Tereszpol założony został w II połowie XVII w., za czasów IV or­dynata Marcina Zamoyskiego, podskarbiego wielkiego koronnego i jego żony Anny z Gnińskich. Nazwa wsi pochodzi od imienia kolejnej ordynatowej Teresy, żony Tomasza Józefa Zamoyskiego.

 

W 1772 roku władze austriackie zagarnęły te obszary w ramach I zaboru Polski. W 1809 roku wojska Księstwa Warszawskiego i wojska napoleońskie pokonały Austrię i te obszary przyłączono do Księstwa. Dzisiejsza gmina Tereszpol znalazła się w składzie powiatu zamojskiego i departamentu lubelskiego. Po upadku Księstwa Warszawskiego w 1815 r. te ziemie włączono do Królestwa Polskiego pod berłem cara.

Do 1975 roku gmina Tereszpol należała do powiatu biłgorajskiego w ramach województwa lubelskiego. W tymże czasie nastąpiła likwidacja powiatów i powołano dwustopniowy podział administracyjny kraju.  Gmina Tereszpol od 1975 roku należała do województwa zamojskiego.

Po licznych interwencjach mieszkańców gminy w styczniu 1984 roku gmina została przywrócona w Tereszpolu. Stary ustrój gminy funkcjonował do 1990 roku. 8 marca 1990 roku sejm uchwalił ustawę o samorządzie gminnym. Zaczął się nowy okres w historii gminy.

Obecnie gmina Tereszpol znajduje się w powiecie biłgorajskim leżącym w południowej części województwa lubelskiego
i posiada 6 sołectw : Bukownica, Lipowiec, Szozdy, Tereszpol-Kukiełki, Tereszpol-Zygmunty, Tereszpol-Zaorenda z Panasówką.

 

Gmina Tereszpol - wizualizacja

Tereszpol jest miejscowością położoną na Roztoczu. Wieś rozciąga się na długości ok. 5 kilometrów i składa się z trzech osad: Tereszpol - Kukiełki, Tereszpol - Zaorenda i Tereszpol - Zygmunty.

 
 

 
 
 
W Tereszpolu można spotkać wiele ciekawej architektury, w tym przedwojennej. Charakterystycznym wyróżnieniem tej miejscowości są często spotykane kapliczki i krzyże.

Historia i kultura


Już w w. XVII w Tereszpolu istniała parafia unicka. W roku 185 staraniem i kosztem ordynacji zamojskiej oraz miejscowych parafian wybudowano nowy kościół, istniejący do dnia dzisiejszego.W r. 1926 wybudowano plebanię (fot. 2 z lewej). W latach: 1875-1915 zamieniony na cerkiew prawosławną, a po I wojnie światowej oddany katolikom obrządku łacińskiego (wtedy otrzymał wezwanie MB Częstochowskiej).
Obok kościoła około r. 1851 wybudowano dzwonnicę murowaną, 2 dzwony zostały wykonane w Przemyślu.

 


 
W latach: 1952-1957 był gruntownie przebudowany i rozbudowany. Świątynia wyposażona w ołtarz drewniany wykonany w r. 1936 (restaurowany w latach 80).


W Tereszpolu jest dworek, który kiedyś był własnością Zamoyskich (fot. 1 z lewej).
W okolicach Tereszpola jest dużo różnych znaków wiary, w tym charakterystyczne, trzyramienne krzyże.

Jedna z największych bitew Powstania Styczniowgo, stoczona została 3 września pod Panasówką, przez oddział (700-800 ludzi) dowodzony przez pułkownika Marcina "Lelewela"Borelowski dowodził polskimi siłami ze wzgórza Polak. Po polskiej stronie  walczył również oddział węgierskiej piechoty. Była to jedna z nielicznych zwycięskich bitew Powstania Styczniowego. Dziś stoi tutaj pomnik, którym opiekuje się miejscowa młodzież szkolna.

Turystyka

Gmina Tereszpol położona jest wśród kompleksów leśnych we wschodniej części powiatu biłgorajskiego, na terenie Puszczy Solskiej i Roztocza. Część gminy leży w otulinie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Stwarza to wspaniałe warunki dla rozwoju wrzechstronnej turystyki.


 
 
 
 
 
Piękno roztoczańskiego krajobrazu, czyste powietrze i brak ośrodków przemysłowych skłaniają wręcz do zakładania gospodarstw agroturystycznych. Tereny te służą wspaniale rajdom rowerowym i pieszym.

 

Perspektywy rozwoju

 


Gmina Tereszpol to gmina o typowym charakterze rolniczym. Ze względu na piękne krajobrazy i bliskość Roztoczańskiego Parku Narodowego ma doskonałe warunki do osiedlania się.