sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

Trzeszczany

Image

Informacje

Gmina Trzeszczany (zobacz na mapie) położona jest w powiecie hrubieszowskim, który jest najbardziej wysuniętym na wschód obszarem Polski.

Gmina obejmuje powierzchnię 90,17 km2 i liczy ok. 5300 mieszkańców. Składa się z 14 sołectw. Wieś Trzeszczany - jako siedziba urzędu i władz samorządowych gminy, położona niegdyś w powiecie horodelskim, po raz pierwszy w źródłach historycznych wzmiankowana była w 1468 r.

Prawdopodobnie Trzeszczany istniały już w dawnych czasach słowiańskich. Według jednej z wielu legend, dawniej Trzeszczany otaczał z trzech stron las, tworząc jakby trzy ściany. Stąd prawdopodobnie miejscowość ta nosiła nazwę Trzyściany. W późniejszym okresie nazwa ta została przekształcona na Trzeszczany.

Już w XVIII wieku w Trzeszczanach istniała szkoła.

Wg spisu z 1827 r. wieś liczyła 66 domów oraz 428 mieszkańców; zaś wg spisu z r. 1921 (wówczas w gm. Mołodiatycze) już 155 domów oraz 896 mieszkańców, w tym 80 Żydów i 164 Ukraińców.

Gmina Trzeszczany - wizualizacja


 
Gmina Trzeszczany to piękny krajobraz Ziemi Hrubieszowskiej (fot.1, 2 i 3). Trzeszczany to siedziba Gminy Trzeszczany (fot. 4 i 5).



Gmina Trzeszczany to gmina typowo rolnicza. Wieś jest otoczona pięknymi łąkami, co czyni ją bardzo malowniczą. W samych Trzeszczanach wszechobecnym elementem krajobrazu jest neogotycki kościół. Więcej o tym pięknym kościele poniżej w zakładce Historia i kultura.






Największą miejscowością gminy jest Nieledew. Kedyś była tu znana wytórnia soków i dżemów. Tradycja przetwórstwa owocowego istnieje w Nieledwi ponad sto lat.



I jeszcze krajobrazy Gminy Trzeszczany, piękne o każdej porze roku.  Ślady ludzkiej kultury wtopione w przyrodę. 


 

Historia i kultura




Parafia w Trzeszczanach zapewne istniała  już w XV w. (jest wspomniana w dokumentach pod r. 1468). Obecny kościół, pw. Trójcy Przenajświętszej i Narodzenia NMP, z lat: 1913-1924 wg projektu architekta Stefana Szyllera, konsekrowany, 8 czerwca 1924 r. Usytuowany na szczycie wzgórza, które dominuje nad wsią. Ma on 40 m długości, 24 m szerokości, zaś wieża - 55 m wysokości. Jest on rzadkim przykładem na zamojszczyźnie stylu neogotyckiego.







W kościele występują zróżnicowane sklepienia: krzyżowo - żebrowe w nawach, prezbiterium oraz zakrystii i kaplicy; w kruchtach gwiaździste, a kolebkowe w przedsionku kruchty głównej.
W ołtarzu głównym (fot. 4 i 5), neogotyckim, figury przedstawiające Trójcę Św.



W kaplicy ołtarz ze statuą Chrystusa Króla (ołtarz po prawej stronie kaplicy, fot. 1). Z lewej strony ołtarz z obrazem św. Teresy (fot. 2). Ławki i konfesjonały - neogotyckie, pochodzą z r. 1939 i 1960. Ambona (fot. 3) również w stylu neogotyckim.
Przed kościołem rzeźba Św. Jana Pawła II (fot. 4), a w bocznym murze kościoła piękna kapliczka (fot. 5).



 Pałac w Trzeszczanach był najokazalszą rezydencją ziemiańską w okolicy. Początkowo należał do rodziny Bełżeckich i Teleżyńskich. Potem nabył go Ksawery Bielski. Po jego śmierci właścicielem dóbr, aż do 1945 r., był jego syn Jan. Po wojnie majątek przejął skarb państwa.
Obecnie jest remontowany i znajduje się w prywatnych rękach.



Pierwsza wzmianka o miejscowości Nieledew pochodzi z roku 1444.  W 1895 roku właścicielem wsi został Eustachy Świeżawski. Założył w Nieledwi park, a w 1898 r. wybudował cukrownię. Przy cukrowni powstało osiedle mieszkaniowe dla pracowników. Niektóre budynki stoją jeszcze do dzisiaj i mają już wartość zabytkową. Podobnie zresztą jak niektóre obiekty dawnej cukrowni.
W Nieledwi jest też kościół parafialny pw. MB Częstochowskiej z lat: 1983-87, murowany z cegły palonej,
pokryty blachą.

Prawdziwą ozdobą tej ziemi są kapliczki. Szczególnie pięknie prezentują się te starsze. Na fot. 1 i 2 z lewej kapliczka w Mołodiatyczach, a na fot. 3 i 4 z lewej kapliczka w Nieledwi.
Jest też na tej ziemi zespół pałacowy Bełżeckich z I poł. XIX w. w którego skład wchodzi klasycystyczny pałac w Trzeszczanach (fot. 1 z prawej), pochodzący z XIX wieku, z oficyną, spichlerzem, stajniami i budynkiem mieszkalnym, usytuowany w rozległym parku krajobrazowym, także z XIX wieku, w stylu angielskim.



W II Rzeczypospolitej Mołodiatycze były siedzibą gminy. Na fot. 1 z lewej budynek siedziby gminy z tego okresu.
Na tych terenach kiedyś była większa wieloreligijność. Ślady tej wieloreligijnośco można dostrzec np. na dawnym cmentarzu prawosławnym w Mołodiatyczach.


 

Turystyka

Gmina Trzeszczany leży na terenie Działów Grabowieckich. Krajobraz charakteryzuje się łagodnymi pagórkami, co w połączeniu z polami i polnymi drogami - stwarza wyjątkowo malownicze wrażenie. Tereny te świetnie się nadają na rajdy rowerowe i piesze.


Okolice Trzeszczan to krajobraz Wyżyny Lubelskiej. Lekko pofałdowany, o zróżnicowanej kororystyce, tworzy wyjątkowo malownicze kompozycje.

 

Perspektywy rozwoju

 



Podstawowym działem gospodarki Gminy Trzeszczany jest rolnictwo. Dobre gleby, brak przemysłu i czyste powietrze stwarzają doskonałe warunki do produkcji żywności ekologicznej.



W Bogucicach już w 2012 rozpocznie się budowa dużej elektrowni wiatrowej. Na tym wzgórzu (fot. 1,2 i 3 z lewej) stanie kilkanaście dużych wiatraków.
W Bogucicach też dzięki funduszom z Unii Europejskiej powstała sieć wodąciągowa i została zmodernizowana świetlica.



Gmina Trzeszczany realizuje wiele  projektów unijnych, które w znacznym stopniu poprawią warunki społeczno - ekonomiczne mieszkańców gminy. Na zdjęciach budynek Gminnego Ośrodka Kultury w Nieledwi i stadion po modernizacji.
Zrealizowano już takie programy jak: "Wygraj przyszłość", "Integracja przez tradycje", "Szansa dla Ciebie",  a także projekt "Nowe technologie - lepsza jakość usług internetowych w powiecie hrubieszowskim".