sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Uchanie

Image

Informacje

Na zdjęciu u góry - Budynek Urzędu Gminy w Uchaniach.

Gmina Uchanie (do 1925 gmina Jarosławiec) – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim.

Gmina Uchanie jest jedną z ośmiu gmin powiatu hrubieszowskiego.

 Sąsiaduje z takimi gminami jak Hrubieszów i Trzeszczany (pow. hrubieszowski), Grabowiec (pow. zamojski), oraz Wojsławice i Białopole (pow. chełmski. Gmina Uchanie jest gminą typowo rolniczą, w skład której wchodzi 27 wsi. Obszar gminy obejmuje 12075 ha, z czego 1913 to lasy, a 150 ha łąki. Przez gminę przepływają dwie rzeki: Białka i Wełnianka. Lasy i grunty leśne w gminie Uchanie zajmują 15,8% powierzchni. Lasy są rozproszone   i rozdrobnione, w związku z tym nie tworzą większych kompleksów. Są to najczęściej lasy mieszane (dąb, buk, grab, brzoza, sosna). Gminę zamieszkuje 5100 osób. Głównym zajęciem mieszkańców jest rolnictwo, któremu sprzyjają dobre gleby.Łączna ilość gospodarstw rolnych wynosi 1550, a średnia ich powierzchnia to 7,79 ha. 80% gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową, 5% stanowią gospodarstwa prowadzące produkcję mleka. Głównym zajęciem mieszkańców jest jednak rolnictwo, któremu sprzyjają dobre gleby. W uprawach dominuje pszenica, buraki cukrowe oraz ziemniaki.

 

Strona główna | Gmina Uchanie |

 

                Gmina Uchanie - wizualizacja

 


Gmina Uchanie położona jest w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego. Teren gminy wchodzi w skład Wyżyn: podprowincji Wyżyny Wschodnio-małopolskiej i Wyżyny Zachodniowołyńskiej. Gmina Uchanie jest jedną z ośmiu gmin powiatu hrubieszowskiego.












Najcenniejszy zabytek Gminy Uchanie - kościół renesansowy pw. Wniebowzięcia NMP - wzniesiony ok. 1625, według projektu Jana Jaroszewicza i Jana Wolffa (fot. 1, 2 i 3). Dworek w Jarosławiu, w którym działaność prowadził Stanisław Staszic (fot. 4). Na fot. 5 kościół – rzymskokatolicki w Teratynie, wzniesiony w 1882 jako cerkiew prawosławna.




 



  



Miejscowość Uchanie leży przy szlaku handlowym Lublin, Krasnystaw, Hrubieszów, Zosin – Granica Państwa.
 Fot. 1 - główna ulica w Uchaniach, która jest fragmentem drogi wojewódzkiej Krasnystaw - Hrubieszów. Fot. 2, 3, 4 i 5 -  centrum Uchań.


 

 

 



         


    
               W centrum Uchań jest skwer, który stanowi pozostałość po dawnym rynku i miejskiej przeszłosci.  Można tu spotkać wiele drewnianych domów z charakterystycznymi, spadzistymi dachami. Nadaje to Uchaniom dużej malowniczości i ma coś z dawnej, przedwojennej atmosfery.
  

Historia i kultura w gminie Uchanie
Kościół w Uchaniach - zabytek klasy "0". W 1484 r. założono tu parafię i zaczęła sie budowa świątyni. Obecny kościół pochodzi głównie z fundacji prymasa Jakuba Uchańskiego, a jego uposażenie nastąpiło w 1575 r. Bogate zdobnictwo elewacji jest podstawowym czynnikiem wpływającym na plastyczny wyraz całej budowli, nadając jej specyficzne piękno.

 
Świątynia, pierwotnie późnogotycka, wybudowana w latach 1482-1484 i ufundowana przez Pawła Jasieńskiego, kasztelana sandomierskiego, zniszczona około połowy XVI wieku, została w 1575 roku odbudowana z fundacji prymasa Jakuba Uchańskiego, w stylu renesansu lubelskiego. Rozbudowana i całkowicie przebudowana w 1. ćwierci XVII wieku. Z tego czasu pochodzą nawa, kaplice i być może sklepienie prezbiterium.





Na fot. 1 - "ołtarzyk kościuszkowski", który jest datowany na pocz. XVII w. Przedstawia on św. Mikołaja, Jana Chrzciciela, św. Dorotę i św. Helenę. W środku jest ryngraf Matki Bożej, który należał do żołnierza o nazwisku Błędowski. Przed tym ołtarzem polowym odbywała się msza św., jaką stoczył w 1792 r. Tadeusz Kościuszko z wojskami rosyjskimi pod pobliską Dubienką.
 Mauzoleum w kościele Uchańskim należy do najpiękniejszych pomników tego rodzaju w kraju. Są to nagrobki z pracowni Santi Gucciego i powstały ok. 1600 r. Z tej pracowni pochodzi nagrobek króla Stefana Batorego w katedrze na Wawelu.  Na fot.  2, 3, 4 i 5 - grobowiec Anny i Pawła Uchańskich, wykonany z kamienia pińczowskiego i alabastru, wysoki na osiem metrów. Po przeciwnej stronie, przy ścianie południowej, znajduje się nieco niższy, pięciometrowej wysokości nagrobek Arnulfa i Stanisława Uchańskich. Drugi z pomników jest bardzo zniszczony. Obydwa noszą ślady polichromii i złoceń.

 
Najwybitniejszą postacią Ziemi Hrubieszowskiej jest ksiądz Stanisław Staszic. W Gminie Uchanie jest sporo śladów jego działalności. W Jarosławcu jest zajazd, w którym mieściło się Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze, założone przez Stanisława Staszica (fot.2). Przed zajazdem pomnik Stanisława Staszica (fot. 3).
Bokinia (fot. 4 i 5). Dworek, w którym przebywał światowej sławy architekt Du Chateau.



 
 

Teratyn. Kościół parafialny p.w. św. Stanisława Męczennika i Biskupa. Dawniej cerkiew prawosławna. Cerkiew św. Mikołaja w Teratynie została wzniesiona w latach 1875-1882 w miejsce rozebranej cerkwi greckokatolickiej. Dawna cerkiew reprezentuje styl bizantyńsko-rosyjski. W 1946, w związku z wysiedleniem ludności ukraińskiej wyznania prawosławnego, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny zgodził się przekazać budynek katolikom






  

Klub Seniorów "Wrzos" działa w Uchaniach o 2009 r.
 Przejawia liczne obszary działalności i cieszy się sympatią lokalnej społeczności.



  


 
      
Strażacka Orkiestra Dęta w Uchaniach działa od 1985 r. W tym czasie dała wiele koncertów w kraju i zagranicą.

 
 
 
                     Zespół "Staszicowiacy".





Przy Gminnym Ośrodku Kultury w Uchaniach działają też liczne koła zainteresowań.




Turystyka w gminie Uchanie
 
Uchanie położone są wśród pięknych łąk. W ten krajobraz wtopione są liczne kapliczki, jak np. św. Jana Nepomucena i św. Antoniego Padewskiego.  







 

Gmina Uchanie posiada wspaniałe warunki turystyczne. Lasy oraz górzysto-pagórkowate tereny  stanowią atrakcję dla zwiedzających te tereny. W miejscowości Gliniska na znacznych wzniesieniach terenu położony jest jeden z nielicznych w Europie rezerwat faunistyczny o powierzchni 34 ha, w którym występuje tchórz stepowy, łasica, łaska, oraz kolonie susła perełkowanego. Są tu też liczne źródełka, które posiadają zasoby krystalicznie czystej wody.







 
Są tu też ślady dawnego zamku, którego budowę rozpoczęto w XV w. Z dawnej świetności została tylko malownicz fosa (zdjęcie pierwsze z lewej).   Atrakcją dla zwiedzających są również alejki grabowe, kasztanowe i klonowe.  Są też liczne wąwązy i parowy, które świetnie się nadają na rajdy rowerowe. Rajdy piesze i rowerowe  mogą też prowadzić licznymi leśnymi ścieżkami, gdzie można zobaczyć nawet zabytkową leśniczówkę.               






 

Perspektywy rozwoju w gminie Uchanie

 

 
Łączna ilość gospodarstw rolnych  Gminy Uchanie wynosi 1550, a średnia ich powierzchnia to 7,79 ha. 80% gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową, 5% stanowią gospodarstwa prowadzące produkcję mleka.
Wszystkie miejscowości gminy są stelefonizowane. Obecnie na terenie gminy zarejestrowanych jest 165 podmiotów gospodarczych, głównie o charakterze usługowo-produkcyjnym w tym dwa zakłady zatrudniające powyżej 40 pracowników. Głównym zajęciem mieszkańców jest jednak rolnictwo, któremu sprzyjają dobre gleby.
 Na terenie gminy funkcjonują m.in. takie instytucje oraz podmioty gospodarcze jak: Bank Spółdzielczy, dwa ośrodki zdrowia tj. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej oraz PZOZ w Teratynie, Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska", Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "Pryzmat", Spółka Jawna "Młynarex", Poczta Polska, Firma Handlowa "ARS", Stacja Paliw "RADPOL" piekarnia, 2 apteki, lecznica dla zwierząt oraz liczne placówki handlowe.





 
Gmina Uchanie ma doskonałe warunki do osiedlania się. Na zdjęciach powyżej (4 zdj. od lewej) działki
przeznaczone pod budownictwo.

Gmina Uchanie ma na sprzedaż: 33 działki budowlane,  z tego uzbrojonych w sieć wodociągową, kanalizacyjną i  energetyczną jest: 6 działek po 9 arów każda na terenie Uchań, i w sieć energetyczną - 4 działki w Teratynie.   (więcej informacji na stronie Internetowej Gminy Uchanie tutaj)