niedziela, 17 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Antoniego, Jana, Sabiniana

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Milanów

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - kanał Wieprz - Krzna na terenie Gminy Milanów.

Gmina Milanów (zobacz na mapie) leży w województwie lubelskim w odległości 70 km od Lublina i 55 km od Białej Podlaskiej. Sąsiaduje od północnego-zachodu z gminą Wohyń, od wschodu z gminami:Jabłoń i Wisznice, od północy z gminą Komarówka Podl., zaś od południa z gminami: Siemień i Parczew.

Na terenie gminy znajduje się 10 wsi o łącznej liczbie 4.328 mieszkańców (stan na 31.12.2006 r.). W skład gminy wchodzą miejscowości: Rudno, Radcze, Rudzieniec, Kopina, Okalew, Milanów, Kostry, Czeberaki, Cichostów i  Zieleniec. Powierzchnia gminy wynosi  117 km 2 (11.667 ha). Gmina Milanów jest gminą wiejską o charakterze typowo rolniczym.

Dokładna data powstania wsi nie jest znana. Pierwsza źródłowa informacja o Milanowie pochodzi z roku 1401. Jan Długosz pisząc, że Władysław Jagiełło obdarzył w 1401 r. Parczew przywilejami, informuje że w skład parafii wchodziły pobliskie miejscowości, i tu wymienia Milanów. W XVI wieku wieś była własnością rodziny Milanowskich.
Milanów podupadł na skutek wojen toczonych w II poł. XVII w. Okolice te, a szczególnie Parczew, niszczone były przez wojska moskiewskie i szwedzkie. Po licznych zmianach właścicieli w II poł. XVIII w. Milanów przechodzi w ręce Potockich. Po śmierci  Seweryna Potockiego w 1822 r. Milanów otrzymała w wianie jego córka, Wanda. Jej potomek, Seweryn Uruski, zapoczątkował trwałość na tych ziemiach rodziny Uruskich. W 1872 r. córka Seweryna Maria Wanda poślubiła księcia Włodzimierza Światopełk-Czetwertyńskiego. Młodzi zamieszkali w Milanowie. Wprawdzie dobra milanowskie nie były jeszcze włas­nością młodej pary, ale de facto gospodarował w nich ks. Włodzimierz Czetwertyński. Nowy gospodarz Milanowa wkrótce po ślubie rozpoczął budowę pałacu, zaprojektowanego przez budownicze­go Lanci z Warszawy. Pałac stoi do dzisiaj i jest jednym z najciekawszych zabytków gminy Milanów. Wkrótce Wanda Maria Światopelk-Czetwertyńska stalą się prawną właścicielką dóbr ziemskich Milanowa.

Strona główna | Milanów |

Gmina Milanów - wizualizacja
 
Milanów leży o 7 km od Parczewa, tj. o dawną milę – stąd nazwa miejsowości. Gmina Milanów jest gminą wiejską o charakterze typowo rolniczym.  Według podziału Polski na regiony klimatyczno – rolnicze gmina Milanów zaliczana jest do Regionu Wielkich Dolin do krainy Chełmsko – Podlaskiej. Zima na w/w terenie jest dłuższa niż w pozostałych krainach regionu Wielkich Dolin położonych w części zachodniej regionu. Lato natomiast jest ciepłe i również długie jak na całym pasie Wielkich Dolin. Gmina ma charakter wybitnie rolniczy. Charakteryzują ją również piękne krajobrazy, typowe dla południowego Podlasia (fot. 1, 2 i 3). Można tu jeszcze spotkać ślady z przeszłości i historii tej ziemi (fot. 4 - zabytkowy wiatrak w miejscowości Radcze), ale także nowoczesne, współczesne budownictwo (fot. 5).


Na terenie Gminy Milanów jest kilka ciekawych obiektów historycznych wartych obejrzenia.
Fot. 1 - XIX wieczny pałac neoklasycystyczny w Milanowie.
Fot. 2 - dworek w Kopinie z I poł. XX w.
Fot. 3 - najcenniejszy zabytek gminy, zespół kościoła p.w. Przemienienia Pańskiego w Rudnie. Przykład podlaskiej architektury drewnianej.
Fot. 4 - kościół w Radczu. Dawna cerkiew prawosławna.
Fot. 5 - kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP w Milanowie z poł. XIX w.

Historia i Kultura w Gminie Milanów

 

 
 
Charakterystyczny kościół w Radczu (fot. 1, 2 i 3). To dawna cerkiew prawosławna p.w. Św. Mikołaja, zbudowana w 1895 r. przez rząd carski. Obecnie jest to świątynia rzym. – kat. Obok jest cmenarz, na którym są jeszcze nagrobki z czasów, gdy świątynia była prawosławna (fot. 4).
Fot. 5 - zespół kościoła p.w. Przemienienia Pańskiego w Rudnie. Najcenniejszy zabytek w Gminie Milanów.   


Drewniana świątynia w Rudnie (fot. 1 i 3) została wybudowana w latach 1817 – 1818 jako cerkiew unicka, na miejscu dawnej cerkwi z 1550 r. Obecnie jest to kościół rzym. – kat. Typowy przykład podlaskiej architektury drewnianej. Obok w tym samym stylu jeszcze starsza dzwonnica z XVII w. (fot. 2).
Fot. 4 i 5 - kościół w Milanowie. Wzniesiony w latach 1858 – 1861 przez architekta Henryka Marconiego. Kościół ma styl późnoklasycystyczny.


Pałac w Milanowie, zbudowany po 1840 roku, rozbudowany w latach 1872-1874 wg projektu Franciszka Marii Lanciego. Ks. Włodzimierz Czetwertyński, właściciel pałacu, był miłośnikiem przyrody, interesował się również literaturą i sztuką. Sprowadził z Worończyna bibliotekę po dziadku Ludwiku Kropiwnickim, składającą się z kilku tysięcy tomów. Po skomple­towaniu i uzupełnieniu  ten księgozbiór był największy w całym Królestwie Polskim. Wanda Maria Światopełk-Czetwertyńska, właścicielka dóbr ziemskich Milanowa spędziła tu blisko 60 lat życia. W czasie narodowych i religijnych prześladowań przez rząd carski dom jej stał się ostoją prze­śladowanych, przeważnie unitów. Roztaczała nad nimi troskliwą opiekę.
Obecnie w pałacu mieści się Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. M. Konopnickiej.
Fot. 5 - figura Chrystusa przed pałacowym parkiem.



Dwór w Kopinie zbudowany w latach 1936-1938 (fot. 1, 2 i 3). Dwór stanowi cenny przykład polskiej architektury drewnianej. Jako podstawowego materiału do jego budowy użyto drewna modrzewiowego. Rodzina Czetwertyńskich mieszkała w tym dworku do 1940 roku. Dworek otacza piękny park.
Fot. 4 i 5 - zabytkowa gorzelnia z XIX w. w Milanowie.


Na terenie gminy jest jeszcze zabytkowy spichlerz z XIX w. (fot. 1) i również zabytkowy wiatrak w miejscowości Radcze (fot. 2). W samym Milanowie są jeszcze elementy dawnej, drewnianej zabudowy (fot. 3).  Prawdziwą ozdobą i dopełnieniem kultury i dziedzictwa tej ziemi są kapliczki i znaki wiary (fot. 4 i 5).


Kapliczki w okolicach Milanowa mają bardzo różnorodne kształty i formy. Stawiane w różnych miejscach trwają od wieków razem z mieszkańcami i są świadkami historii, czasami dramatycznej.


Na tej ziemi nie brakowało też wydarzeń dramatycznych, związanych z wojnami. Kamienie upamiętniające te wydarzenia mówią same za siebie (fot. 1 i 2).
Najtragiczniejsze wydarzenia rozegrały się 30 maja 1940 r. w Rudnie. Hitlerowcy najpierw  przeprowadzili selekcję, następnie rozstrzelali 53 mężczyzn w lesie. Wydarzenia te upamiętniają postawione pomniki (fot. 3 i 4). Na cmentarzu w Rudnie jest piękny pomnik poświęcony rozstrzelanym (fot. 5).

Turystyka w Gminie Milanów

 

 
Gmina Milanów, ze względu na brak przemysłu i obfitość lasów ma doskonałe warunki to uprawiania wszelkiego rodzaju turystyki. Największym walorem turystycznym gminy są piękne lasy. Obfitują one naturalnym bogactwem, czyli jagodami, grzybami i zwierzyną łowną. Bogactwem są też piękne krajobrazy południowego Podlasia (fot. 1). Lasy są tu wyjątkowo piękne i można w nich spotkać potężne dęby (fot. 2 i 3), i malownicze dukty leśne (fot. 4). Ze względu na obfitość kapliczek można też tu uprawiać coraz bardziej popularną turystykę kulturową (fot. 5).


Fot. 1 i 2 - plenery do turystyki i malarstwa.
Szczególna atrakcją jest rezerwat „Czarny Las”, utworzony w 1981 r. (fot. 3, 4 i 5).  Obejmuje on fragment wielogatunkowego lasu. Drzewostan zawiera wiele egzemplarzy o rozmiarach zbliżonych do drzew pomnikowych. Tajemnice leśnej natury można zgłębiać na dobrze opisanej pod względem edukacyjnym Ścieżce Przyrodniczej „Czarny Las”.

 

Perspektywy rozwoju Gminy Milanów

 

 
Fot. 1 - budynek Urzędu Gminy w Milanowie. Wprawdzie gmina ma wybitnie charakter rolniczy, ale nie brakuje tu nowoczesnej infrastruktury i budownictwa (fot. 2). Rozwinięty jest system oświaty ( fot. 3 - ekologiczny plac zabaw przy szkole w Milanowie). Rozwija się kultura (fot. 4 ) i sport (fot. 5 - nowoczesne boisko sportowe w Milanowie).


Nowoczesne szkoły i boiska służą całej społeczności (fot. 1 i 2 - Rudno), a remizy strażackie (fot. 3) są silnymi ośrodkami integracji społecznej.
W Milanowie jest też nowoczesny Ośrodek Zdrowia (fot. 4). Rozwinięte rolnictwo wspomagane jest nowoczesnym przedwórstwem (fo. 5).