sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Wojsławice

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - ratusz wybudowany w 2013 r., nawiązujący architekturą do miejskiej przeszłości Wojsławic.

Wojsławice to przykład wielokulturowości, która jest dziedzictwem wspaniałej przeszłości historycznej tej ciekawej miejscowości.

Początki Wojsławic sięgają najprawdopodobniej czasów Leszka Białego i legendarnego Wojsława - założyciela wsi, od którego wzięła nazwę. Najstarsza odnaleziona pisana wzmianka o Wojsławicach pochodzi z albumu studentów Akademii Krakowskiej z 1404 r. - zapisani są tam bracia Andreas, Nicolas, Johannes Roslay de Voyslawycze dioec. Chelmensis.

W r. 1434 pojawia się wzmianka o Wojsławicach jako wsi należącej do katolickiej parafii kumowskiej.

Królewską wieś Wojsławice nadał Władysław Jagiełło na własność Janowi Ligęzie Czyżowskiemu herbu Półkozic, kasztelanowi krakowskiemu. Wtedy właśnie, około r. 1440 Wojsławice otrzymały prawa miejskie.

W r. 1445 odnotowana jest pierwsza wzmianka o wojsławickich Żydach. Świadectwem wysokiego rozwoju Wojsławic jest fakt zwołania w 1466 r. sejmiku ziemi chełmskiej. W 1490 r. Wojsławice najechali Tatarzy i częściowo zniszczyli.

W akcie powtórzenia lokacji miejskiej z 1508 r. mowa jest o istniejącym w Wojsławicach kościele oraz trzech cerkwiach - św. Eliasza, św. Onufrego i św. Praksedy.

W XVIII w. w Wojsławicach powstała gmina żydowska. W 1761 przybyła do miasta żydowska sekta frankistów. W 1717 r. miejscowość zamieszkiwało 37% Żydów.

W 1869 r. władze carskie odebrały Wojsławicom prawa miejskie.

Represje z II wojny światowej nie omineły Wojsławic. 25 maja 1940 r. SS rozstrzelało 12 osób a 100 wywieziono do Niemiec. Całkowicie zlikwidowano ludność żydowską.



Strona główna | Wojsławice |

        Gmina Wojsławice - wizualizacja

 


Wojsławice położone są we wschodniej części Wyżyny Lubelskiej, na terenie subregionu zwanego Działami Grabowieckimi (fot. 1). Powierzchnia gminy wynosi 110 km². W gminie Wojsławice na dzień 30 czerwca 2006 r. mieszkało 4347 osób Ludność zamieszkuje 23 miejscowości, w których utworzono 26 sołectw. Podstawę systemu komunikacyjnego gminy tworzą drogi o dużym znaczeniu: Chełm - Wojsławice - Grabowiec - Zamość oraz Lublin - Krasnystaw - Wojsławice - Hrubieszów do przejścia granicznego z Ukrainą w Zosinie, daje to duże możliwości otwarcia gminy praktycznie we wszystkich kierunkach: północnym do Chełma - 27 km, zachodnim do Krasnegostawu - 34 km i Lublina - 86 km, wschodnim do Hrubieszowa - 35 km oraz południowym do Grabowca - 16 km oraz Zamościa - 34 km. (fot. 2). Centrum miejscowości to wyraźnie widoczny rynek, co świadczy o miejskiej przeszłości Wojsławic. W 2013 r. powstał nowy ratusz (fot. 3), który nawiązuje stylistycznie do dawnej zabudowy. W środku Wojsławic znajduje się czworokątny rynek. W kilku budynkach zachowały się jeszcze charakterystyczne podcienie (fot. 4 i 5).






 


Wojsławice leżą przy trasie z Krasnegostawu do Hrubieszowa (fot. 1). Tędy przebiegał stary szlak handlowy przez bród na Wiśle w Zawichoście, brodzie na Wieprzu w Krasnymstawiei, brodzie na Bugu w Horodle i dalej do Kijowa. Dzisiaj Wojsławice to urocza miejscowość z malowniczym stawem w samym centrum, który pięknie  wygląda zarówno w lecie jak i w zimie (fot. 2, 3 i 4).
Przy rynku są też elementy nowoczesnego budownictwa i nowoczesnej infrastruktury (fot. 5).




Wojsławice mają bardzo ciekawą przeszłość historyczną i to przekłada się na równie ciekawe zabytki. W niewielkiej odległości, tuż przy rynku, znajdują się trzy dawne świątynie, które odzwierciedlają historyczną wielokulturowość tego miejsca.
Fot. 1 - cerkiew z 1771 r., początkowo jako unicka. Fot. 2 - synagoga zbudowana w latach 1890-1894. Fot. 3 - kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła (1595 – 1608), styl późnorenesansowy. Fot. 4 - murowana kapliczka. Jedna z pięciu stojących u wylotu ulic, wybudowanych w 1762 roku przez Mariannę Potocką. Fot. 5 - staw w Wojsławicach w zimowym letargu.


 

Historia i Kultura w Wojsławicach

Cerkiew w Wojsławicach (fot. 1, 2, 3 i 4). Pierwsza cerkiew w tym miejscu jest notowana już w akcie lokacyjnym Wojsławic (ok. 1440) jako cerkiew Ilijska (pod wezwaniem św. Eliasza). Obecna świątynia pochodzi z 1771 r. i została ufundowana przez Mariannę z Daniłowiczów. Dzwonnica cerkiewna z czerwonej cegły wzniesiona została na krótko przed I wojną światową.
Synagoga w Wojsławicach (fot. 5) - jedna z dwóch (obok starej synagogi) dawnych głównych synagog wojsławickiej gminy żydowskiej, znajdująca się na rynku.




Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Na początku lat dziewięćdziesiątych, została wyremontowana i przeznaczona na bibliotekę miejską oraz salę konferencyjną. Dawny babiniec służy jako sala wystawowa (fot. 1, 2, i 3).
Fot. 4 i 5 - Kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła. Powstał równocześnie z nadaniem Wojsławicom praw miejskich, a więc około roku 1440, i wkrótce podczas napadu Tatarów w roku 1490 uległ zniszczeniu. Budowa nowego murowanego kościoła z fundacji Mikołaja Czyżowskiego wypadła na lata 1595 - 1608. Kościół uległ zniszczeniu w końcu 1671 roku lub na początku 1672 podczas najazdu szwedzkiego. Odbudował go w roku 1687 Stanisław Stefan Czarniecki na dawnych fundamentach.
Kościół jest z kamienia i cegły, jednonawowy, późnorenesansowy, zbarokizowany.




W ołtarzu głównym, późnobarokowym po 1736 roku umieszczona jest figura Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII wieku, nad nim XIX-wieczny obraz Chrystusa Miłosiernego i cztery rzeźby przedstawiające aniołów. W ołtarzu bocznym prawym przy łuku tęczowym jest obraz św. Trójcy z XVII wieku,w zwieńczeniu XVIII-wieczny obraz Chrystusa z dwoma świętymi. Natomiast z ołtarzu bocznym lewym obraz św. Franciszka Ksawerego z XVIII wieku, a w zwieńczeniu ołtarza obraz św. Alojzego Gonzagi.





Obok świątyni znajduje się murowana dzwonnica z I połowy XVIII w., z dwoma dzwonami (fot. 1). Obok kościoła plebania z połowy XIX wieku: parterowa, murowana, klasycystyczna, z kolumnowym gankiem od frontu (fot. 2). Dawny budynek urzędu gminy – podworski z połowy XIX wieku, parterowy, murowany, od frontu ganki kolumnowe oraz dach dwuspadowy kryty blachą (fot. 3).
Fot. 4 i 5 - pomnik Kościuszki – kamienny obelisk wzniesiony w 1905 roku na cześć cara Aleksandra II. W 1918 roku na jego cokole ustawiona została kuta w kamieniu postać Tadeusza Kościuszki.




Rok 1761 przynosi Wojsławicom wielki pogrom ludności pochodzenia żydowskiego. Odkryty i uznany za rytualny mord na chrześcijańskim dziecku staje się okazją do osądzenia miejscowego rabina i kahału. Rabin rzuca na miast klątwę.
W 1762 r. - wybudowano pięć kapliczek wotywnych na drogach wjazdowych do Wojsławic, z fundacji Marianny Daniłłowiczowej. Według legendy Kapliczki mają strzec miasta przed klątwą rzuconą przez rabina skazanego na poćwiartowanie.
Kapliczki wtopione w krajobraz prezentują specyficzny pejzaż kulturowy tej ziemi, piękny w każdej porze roku.

 

Turystyka w Gminie Wojsławice

 

Gmina Wojsławice posiada znakomite walory do uprawiania szeroko pojętej turystyki. Działy Grabowieckie to niezwykle malownicze pagórki doskonale nadające się na piesze wędrówki, rajdy rowerowe i sprzyjające rozwojowi agroturystyki. Krajobraz okolicznych terenów charakteryzuje się dużym urzeźbieniem, licznymi wąwozami i suchymi dolinami. Wojsławickie wąwozy osiągają długość do 2 km, przy głębokości od kilku do kilkunastu metrów. Miejscowa ludność nazywa je "debrami" (fot. 4 i 5).


 
 Na terenach tych występuje niezwykle wiele cennych gatunków flory i fauny, objętych ochroną prawną ( jest to między innymi: wisienka stepowa, cybulica syberyjska, suseł perełkowy, wydra, bóbr itp.). Piękne krajobrazy i swoisty mikroklimat gminy zachęcają do uprawiania turystyki.




 

Piękne miejsca okolic Wojsławic. Warto przypomnieć, że Gmina Wojsławice otrzymała tytuł Turystycznej Perły Lubelszczyzny 2011 roku.
 


 

Oszałamiająca  feeria barw i kształtów przyrody Gminy Wojsławice. Ten cudowny kobierzec może powstać dzięki czystości ekologicznej tutejszych wód i powietrza.