sobota, 23 stycznia 2021 r. Dzisiaj imieniny: Ildefonsa, Rajmunda, Klemensa

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Wola Gułowska

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - Wola Gułowska z Sanktuarium OO. Karmelitów (zobacz na mapie).

"Wśród piasków Podlasia, w powiecie łukowskim, na  wzniesieniu możliwem w stronach, które cechuje jednostajna nieprzejrzana równina, widnieje wspaniała świątynia, to przybytek Matki Boskiej Gułowskiej" pisał O. Franciszek Bizsak w okresie dwudziestolecia międzywojennego.

W 1633 r. Ludwik z Krasnego Krasiński starosta płocki i kasztelan ciechanowski oraz dziedzic na Adamowie, Gułowie, Woli Gułowskiej - postanowił ufundować klasztor OO. Karmelitlitów. Akt fundacji spisano 25 października. Uzyskał wcześniej zgodę od ordynariusza, którym był biskup Jan Albert Waza, syn króla Zygmunta III. Fundator uposażył przy tym konwent gotówką (12 tys. złp.) i dobrami ziemskimi. W 1642 r. kongregacja zakonna zatwierdziła wszystkie nadania, zastrzegając aby fundator wybudował kościół i uzyskał formalną zgodę Kurii. Następowało powolne asymilowanie się OO. Karmelitów w Woli Gułowskiej. Pierwsze zapisy fundacyjne dołączono do prośby o formalne erygowanie konwentu. W tym celu w marcu 1659 r. przybył O. Brokard Pastwiński (prokurator klasztoru gułowskiego) z O. Eliaszem Niewiarowskim do Kurii Biskupiej w Kielcach, gdzie rezydował biskup krakowski Andrzej Trzebicki. Został wtedy ustanowiony pierwszy przeor gułowski, którym został O. Pastwiński, a konwent liczył 6 ojców i 3 braci. Założenie tego zespołu karmelitańskiego przebyło formalną drogę (24 lata), budowa prawdopodobnie była już w toku.

Uwieńczeniem długo trwających prac inwestycyjno - budowlanych była konsekracja odprawiona przez biskupa sufragana lubelskiego Jana Kantego Lenczowskiego w 1782 r. Zatrzymano dawne wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, takie samo jakie nosił krakowski klasztor OO. Karmelitów - stąd przyszli do Woli Gułowskiej pierwsi zakonnicy.

Historia kościoła doby zaborów to generalnie okres prześladowań i walki o wartości religijno - narodowe, oraz idące wślad za nimi represje. Sanktuarium wolnogułowskie pełniło rolę ostoji dla katolicyzmu, polskości ale też wyznawców obrządku greckiego (unitów), których władze carskie szykanowały. Do 1864 r. byli tu Karmelici, których usunął rząd rosyjski a klasztor uległ kasacie.

Czyn zbrojny narodu polskiego splótł się z historia tego konwentu. Zakonnicy mocno zaangażowali się w sprawę powstania styczniowego. 

W 1939 r. dobiegała końca kampania wrześniowa.  4 października niemieckie natarcie, mimo zaciętej obrony, wdarło się do Woli. Wróg zdołał wtargnąć do klasztoru i kościóła, jego okna przerobione na strzelnice i dodatkowo osłonięte płytami nagrobkowymi, obsadzono bronią maszynową. Wojsko Polskie nie zrezygnowało z odzyskania Woli . 5 października udało się polskim żołnierzom w godzinach przedpołudniowych odzyskać kościół. Wzięto do niewoli kilkudziesięciu jeńców niemieckich. Niebawem zgrupowania niemieckie otworzyły ogień artylerii ciężkiej, od której zaczęły płonąć domy i jedna z wież kościelnych. Po stronie polskiej amunicji było coraz mniej. Godziny oporu stały się policzone.

Strona główna | Wola Gułowska |

      SANKTUARIUM OO. KARMELITÓW

                W WOLI GUŁOWSKIEJ

 

                                                    

 Obraz przedstawia Najświętszą Marię Pannę w półpostaci, trzymającą na ramieniu Dzieciątko. Przybrana jest w ciemno-czerwoną szatę, przystrojoną złotymi lamówkami, przepasana wstęgą w jaśniejszym odcieniu. Głowa Madonny lekko przechylona w stronę Dzieciątka, poszukującego kontaktu wzrokowego ze swą Matką, której duże, ciemne oczy kierują się w stronę wiernych. Sakralny charakter obu postaci wyrażają płaszczyznowo potraktowane, okrągłe nimby nad główkami. O cudowności tego obrazu świadczyły przez wieki uzdrowienia i łaski. Obraz Najświętszej Maryi Panny został  ukoronowany w 1982 r. przez Abpa Józefa Glempa koronami papieskimi.
 




Wcześniej stała w tym miejscu drewniana kaplica z XVI stulecia. W 1633 r. Ludwik Krasiński, dziedzic tutejszych dóbr, postanowił ufundować klasztor OO. Karmelitów oraz nowy kościół w miejsce starej, drewnianej kaplicy. Budowę kościoła zakończono w 1782 r. jego konsekracją. Kościół wybudowano na planie prostokąta. Wzniesiony został na równinie obejmującej stary i nowy cmentarz kościelny. Budowla sakralna jest orientowana - prezbiterium skierowane w kierunku wschodnim. Monumentalny charakter budowli w największym stopniu potęgują dwie wieże.


 
 

 

Architektura wnętrza prezentuje klarowny układ trójnawowy - bazylikowy.  Nawa środkowa i prezbiterium, przykryte są kolebkowym sklepieniem wspartym na pasach (gurtach).




Ołtarz główny późnobarokowy, drewniany, marmoryzowany. W polu środkowym ołtarza głównego (w niszy zamkniętej u góry półkoliście, w otoczeniu promieni i obłoków z puttami) znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem.



 
We wnętrzu nawy środkowej dają się zauważyć, przede wszystkim dwa prawie identyczne ołtarze ustawione tuż przy łuku tęczowym - wejściu do prezbiterium (fot. 1 i 3). Na górnych częściach retabulów znalazły się promieniste kręgi z hirogramami Marii i Jezusa. Malarską sferę obu ołtarzy wzbogacają pełnoplastyczne rzeźby świętych karmelitańskich : Cyryla, Telesfora, Alberta i Anioła. W kościele jest również piękna ambona (fot. 5).




Na fot. 1 i 2 - Kaplica Ukrzyżowania, z niezwykłym wizerunkiem Ukrzyżowanego Chrystusa. Na początku XVIII w. zakończono budowę kościoła i kaplicy Ukrzyżowania. Trójprzęsłowa kaplica przykryta jest krzyżowym sklepieniem. Krucyfiks w ołtarzu nosi cechy późnośredniowieczne z nowszymi uzupełnieniami.




 

 
Fragment prezbiterium (fot. 1). Wota dziękczynne złożone przez wiernych (fot. 2). Boczny ołtarz Przemienienia Pańskiego zwany też "Kleberczykowskim" reprezentuje styl XIX stulecia (fot. 3). . Ołtarz ustawiony w prawej nawie kościoła (fot. 4). Ponad mensą znajduje się obraz ze szkoły włoskiej, a nad nim zabytkowa replika w sukience srebrnej cudownego obrazu Matki Boskiej Białynickiej (fot. 5).





Sanktuarium w Woli Gułowskiej to także wielkie centrum pielgrzymkowe. Co roku pielgrzymuje tutaj tysiące ludzi z całej Polski.



Sanktuarium w Woli Gułowskiej to również centrum kultury duchowej dla okolicznych mieszkańców. Przy kościele jest Droga Krzyżowa (fot. 1), a na dziedzińcu kościoła jest wiele rzeźb o tematyce religijnej (fot. 2 i 3). Przy kościele jest też klasztor, ostatnio wyremontowany i odnowiony (fot. 4). W sanktuarium jest silnie obecna pamięć żołnierzy Września 1939 r., a Matka Boża jest ich patronką (fot. 5). To właśnie tutaj odbywała się bitwa pod dowództwem gen. Franciszka Kleeberga.



Tuż obok sanktuarium W Gminnym Centrum Kultury w Adamowie jest  Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków poświęcone  ostatniej bitwie SGO „Polesie” dowodzonej przez gen. F. Kleeberga, w wyniku której ostatnie oddziały Wojska Polskiego, mające bronić suwerenności II RP przestały istnieć. Bitwa ta kończyła krwawe, pięciotygodniowe zmagania z hitlerowskim i sowieckim najeźdźcą. 


Wielkie wrażenie robi wystawa dokumentów i  zdjęć znalezionych przy uczestnikach bitwy. Przybliżają ludzki wymiar żołnierzy, którzy zostali oderwani od rodziny i rzuceni w bezmiar krwawej wojny.