wtorek, 01 grudnia 2020 r. Dzisiaj imieniny: Natalii, Blanki, Eligiusza

Polska prowincja

  • rozmiar:
  • A
  • A
  • A

Gmina Serniki

Image

Informacje

Na zdjęciu powyżej - barokowy kościół w Sernikach.

Gmina Serniki (zobacz na mapie) leży w środkowej części województwa lubelskiego, w powiecie lubartowskim.

Gmina Serniki należy do najmniejszych jednostek administracyjnych województwa lubelskiego. Ze względu na zajmowaną powierzchnię 7 543 ha, zajmuje 157 pozycją na 173 gmin wiejskich.

W gminie Serniki mieszka około 5000 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 66 osób na 1 km².

Pierwsze wzmianki o Sernikach pochodzą z 1330 r. Osadnictwo rozwijało sie tu już od średniowiecza. Wieś Serniki została nadana na początku XIV wieku przez księcia Władysława Łokietka (od 1320 króla Polski) dwóm braciom: Dzierżkowi i Ostaszy z Bejsc herbu Lewart. Byli to rycerze bardzo zasłużeni dla nowego władcy i w dnu 30 XI 1317 roku w Krakowie Łokietek przeniósł należące do nich wsie z prawa średzkiego na magdeburskie. Wśród wielu wsi w różnych częściach Polski wymienionych w tym dokumencie są też Sirnice.  Dzisiejsze Serniki, nosiły kiedyś nazwę "Syrniki", a w XV wieku - "Zyrniki". Dopiero w 1676 roku nazwę zmieniono na obecną.

Serniki znajdowały się między innymi we władaniu Osmólskich, Siennickich i Potockich. Potocki zrefundował późnobarokowy kościół zaprojektowany przez Jakuba Fontanę.

Dobra Sernickie przez kilkadziesiąt lat należały do rodziny Grabowskich. Mieli oni w Sernikach wspaniałą stajnię wyścigową. W XIX w. Serniki były wsią uprzemysłowioną. Kiedyś znajdowała się tu fabryka guzików, garncarnia, cukrownia (powstała w 1841 roku), gorzelnia, papiernia i inne drobne zakłady.

 

Strona główna | Gmina Serniki |

Gmina Serniki - wizualizacja

 

Gmina Serniki położona jest na Równinie Lubartowskiej, która jest południową częścią Niziny Południowopodlaskiej. Nizinny krajobraz wypełniony polami i łąkami ma swój specyficzny urok (fot. 1 - widok na Serniki od strony wschodniej z charakterystyczną wieżą kościoła). Gmina oddalone jest tylko 2 km od bardzo znanej drogi krajowej S19 prowadzącej z Lublina do Białegostoku. Od tej drogi do Sernik wjeżdża się przez malowniczy most na rzece Wieprz (fot. 2). Znaczną część gminy stanowi dolina Wieprza,  w krajobrazie której dominują łąki i pastwiska fot. 3). Serniki są bardzo malowniczą wsią położoną tuż nad Wieprzem (fot. 4). Najważniejszym zabytkiem Sernik i całej gminy jest barokowy kościół wybudowany w latach 1758-1766 (fot. 5).


 

 
 
 
 
 
Fot. 1 - droga z Sernik do Woli Sernickiej. Fot. 2 - nowoczesny kościół w Brzostówce.
Charakterystyczny, nizinny pejzaż Równiny Lubartowskiej stanowi ciekawe tło dla licznych tu kapliczek i znaków wiary. (fot. 3 - kapliczka przy wyjeździe z Sernik na Wolę Sernicką). Gmina Serniki jast gminą typowo rolniczą. Pola uprawne i polne drogi są nieodłącznym elementem krajobrazu gminy, ale również bardzo malowniczym (fot. 4). W Gminie Serniki dynamicznie rozwija się turystyka (fot. 5 - nauka jazdy konno w gospodarstwie turystycznym Ranczo Arka).


 
W Gminie Serniki odczuwa się silne przywiązanie mieszkańców tej ziemi z lokalną przyrodą i kulturą. Oznaką tego są prezentowane powyżej zdjęcia, które są efektem konkursu fotograficznego zorganizowanego przez Urząd Gminy. Wyróżnione zdjęcia pokazują najnowsze oblicze Gminy Serniki, z mocno wyakcentowanym pięknem przyrody. Widać też, że malownicza dolina Wieprza staje się coraz większą atrakcją turystyczną. 


 

 Na zdjęciu obok - spotkanie gości weselnych w 1962 r.
na rzece Wieprz w Czerniejowie. Więcej ciekawych
zdjęć archiwalnych nieistniejącego już świata Gminy Serniki można obejrzeć tutaj 

 

Historia i Kultura w Gminie Serniki

 

 
W latach 1758-1766 został wybudowany istniejący obecnie kościół. Kościół jest murowany z cegły, 1-nawowy, późnobarokowy z elementami wczesnoklasycystycznymi Jego fundatorem był Eustachy Potocki, zaś architektem prawdopodobnie Jakub Fontana. Biskup Jan Lenczkowski dokonał 25 lipca 1779 r. konsekracji tego kościoła, nadając mu wezwanie św. Marii Magdaleny. Ołtarz główny, późnobarokowy. W polu głównym i zwieńczeniu obrazy przypisywane J. B. Plerschowi, tabernakulum drewniane, późnobarokowe.




Obok kościoła neogotycka dzwonnica z połowy XIX wieku (fot. 1). Przy kościele cmentarz otoczony murem z przełomu XVIII i XIX wieku. W narożach są kapliczki z XIX wieku (fot. 2). W Sernikach jest ciekawy cmentarz. Znajdują się na nim zarówno współczesne groby (fot. 3) jak też stare, zabytkowe nagrobki (fot. 4). Centralne miejsce zajmuje kapliczka cmentarna wzniesiona w 1856 roku przez architekta Franciszka Tournella (fot. 5).




 
Poza Sernikami są również inne obiekty sakralne,, wybudowane w latach osiemdziesiątych XX wieku. Fot. 1 i 2 - kościół parafialny w Brzostówce. Fot. 3, 4 i 5 - kaplica w Nowej Woli.


Fot. 1 i 2 - kaplica w Nowej Wsi.
Na terenie Gminy Serniki jest bardzo dużo przydrożnych kapliczek i znaków wiary. Najstarsza z nich znajduje się w Brzostówce, i pochodzi z końca XVIII w. (fot. 3). Są współcześnie stawiane krzyże przydrożne (fot. 4) i te starsze (fot. 5).



Są stare drewniane krzyże przy nowych domach (fot. 1),  stare kapliczki przy nowych domach (fot. 2 i 3), stare kapliczki w nowym otoczeniu (fot. 4) i nowe krzyże przy nowych domach (fot. 5). Trwają razem z ludźmi, są nieodłączną częścią historii i kultury tej ziemi.


Fot. 1 i 2 - i jeszcze kapliczki na tle przyrody.
W Woli Sernickiej jest aleja z zabytkowymi lipami. Jest to fragment dawnego "szlaku litewskiego", prowadzącego z Lublina do Lubartowa, Parczewa i dalej na Litwę (fot. 3). Z miejsc historycznych wartojeszcze wymienić cmentarz żołnierski z I wojny światowej w Nowej Woli (dawniej Ruskowola) (fot. 3 i 5).

Turystyka w Gminie Serniki

 

 
Gmina Serniki leży na Równinie Lubartowskiej. Płaski krajobraz pokryty barwnymi łąkami ma również duże walory atrakcyjności (fot. 1). Dolina Wieprza podlega ochronie jako regionalny korytarz ekologiczny i dznacza się dużymi walorami krajobrazowymi (fot. 2). Powierzchnia użytków ekologicznych podlegających ochronie prawnej wynosi 3,3 ha.
Przez tereny gminy Serniki przepływa rzeka Wieprz. Bieg rzeki jest kręty, obfituje w zakola i meandry. Odznacza się wyjątkowymi walorami krajobrazowymi (fot. 3, 4 i 5).


Fascynująca jest również cykliczność pór roku, widoczna szczególnie w przyrodzie. Fot. 1 i 2 - Wieprz k. Sernik. Przy moście w Sernikach Wieprz ma dość wartki nurt (fot. 3). Nadwieprzańskie tereny w połączeniu z ludzkimi siedzibami tworzą bardzo malownicze zakątki (fot. 4 - fragment drogi w Sernikach). Powstają więc nowe obiekty dla turystów (fot. 5).






Dużą atrakcją turystyczną jest Gospodarstwo Agroturystyczne Ranczo „Arka”, położone jest w Sernikach, w dolinie rzeki Wieprz (fot. 1 i 2). Ranczo jest atrakcją zarówno dla dzieci, młodzieży i jak ich opiekunów.  Na terenie rancza dom mają różne, mniej lub bardziej egzotyczne, zwierzęta.
Oprócz gospodarstw agroturystycznych rozwija  się także infrastruktura turysyczna. W centrum Sernik powstała wiata dla turystów i przystań kajakowa (fot. 3).
Bardzo ważną i szybko rozwijającą się turystyką jest tzw. turystyka kulturowa. Polega ona na zwiedzaniu pieszą lub rowerem ciekawych miejsc, krajobrazów i wytworów dziedzictwa kulturowego. Takich właśnie miejsc nie brakuje w Gminie Serniki.

Perspektywy rozwoju Gminy Serniki

 

 

 
 
Fot. 1 - siedziba Urzędu Gminy w Sernikach. Ważnym uwarunkowaniem rozwojowym gminy jest jej podmiejskie położenia w sąsiedztwie liczącego 23,8 tys. Mieszkańców Lubartowa, oraz w niewielkiej odległości 23 km od największego miasta wschodniej Polski, liczącego 356 tys. Mieszkańców - Lublina. Ponadto w odległości 2 km od siedziby gminy przebiega droga krajowa nr 19, łącząca Lublin, Rzeszów i Białystok.
W gminie jest dobrze roswinięty system oświaty. W latach dwudziestych XX wieku powstała w Woli Sernickiej najnowocześniejsza szkoła w gminie jedna z większych w powiecie. Dzisiaj gruntownie zmodernizowana nadal jest chlubą tutejszego szkolnictwa (fot. 2).
Niewątpliwe duże perspektywy rozwju ma przed sobą turystyka (fot. 3).
W gospodarce Gminy Serniki ważną rolę odgrywa rolnictwo. Użytki rolne, należące w większości do IV klasy bonitacyjnej gleb, zajmują 80,7 % (fot. 4).
Ze względu na położenie gmina stwarza doskonałe warunki na osiedlanie się. Powstała nowa infrastruktura a nowe domy w niczym nie odbiegają od standardów miejskich (fot. 5).